Βασικοί νόμοι: Νόμος 4002/2011, τροποποιήσεις 2019
Το νομικό σύστημα των τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα βασίζεται στον νόμο 4002/2011, ο οποίος αποτέλεσε τη βάση για το σύγχρονο μοντέλο ρύθμισης της αγοράς. Ο νόμος αυτός θέσπισε ενιαίες αρχές αδειοδότησης, φορολογίας και εποπτείας και δημιούργησε επίσης τις προϋποθέσεις για την εμφάνιση ιδιωτικών φορέων. Οι τροποποιήσεις του 2019 διεύρυναν το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού, προσαρμόζοντάς τον στην ψηφιακή εποχή - κυρίως για τα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση.
1) Νόμος 4002/2011: δομή και αρχές
Ο νόμος ψηφίστηκε τον Αύγουστο του 2011 και καθόρισε τις βασικές νομικές βάσεις για τη λειτουργία του τομέα των τυχερών παιχνιδιών.
Σκοπός της είναι η προστασία των παραγόντων, η πρόληψη της εξάρτησης και η διασφάλιση της διαφάνειας των φορέων εκμετάλλευσης.
Ο κανονισμός εφαρμόζεται σε όλα τα είδη τυχερών παιχνιδιών: καζίνο, στοιχήματα, λαχεία, μπίνγκο και τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση.
Για την εποπτεία, συστάθηκε η Ελληνική Επιτροπή Τυχερών Παιχνιδιών (EEEP) - ανεξάρτητος φορέας που παρακολουθεί τις δραστηριότητες των φορέων εκμετάλλευσης και την πιστοποίηση των προϊόντων.
2) Κύριες διατάξεις του δικαίου
1. Αδειοδότηση:- Όλοι οι φορείς εκμετάλλευσης υποχρεούνται να λάβουν άδεια που εκδίδεται από το EEEP.
- α) Άδεια Online Στοιχημάτων, β) Άδεια Online Καζίνο (παιχνίδια καζίνο και RNG).
- Η άδεια ισχύει για 7 χρόνια με δυνατότητα παράτασης.
- Για τους διαδικτυακούς φορείς, θεσπίστηκε ακαθάριστος φόρος εισοδήματος (φόρος GGR) - 35%, παρακρατούμενος μέχρι τη διανομή κερδών.
- Οι παίκτες καταβάλλουν φόρο κερδών που εξαρτάται από το ποσό (συνήθως 10-15%).
- Έχουν θεσπιστεί μηχανισμοί αυτοαποκλεισμού, προθεσμίες καταθέσεων και παιχνιδιών.
- Οι φορείς εκμετάλλευσης υποχρεούνται να δημοσιεύουν επαφές γραφείου βοήθειας και προειδοποιήσεις κινδύνου.
- Όλες οι πράξεις διαπράττονται και μεταφέρονται στη βάση δεδομένων του ΕΕΕΠ.
- Οι εταιρείες υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τις διαδικασίες AML/KYC και να υποβάλλουν εκθέσεις σε μορφότυπο σύμφωνο με την FATF.
3) 2019 Τροποποιήσεις: Εκσυγχρονισμός και ψηφιοποίηση
Το 2019, η ελληνική κυβέρνηση έκανε σημαντικές αλλαγές στο νόμο, προσαρμόζοντάς το στην διαδικτυακή πραγματικότητα.
Επίσημη ελευθέρωση των τυχερών παιχνιδιών σε απευθείας σύνδεση.
Μια νέα δομή άδειας εισήχθη, αντικαθιστώντας τις προσωρινές άδειες 2011-2018.
Αναγνώριση του RNG και των ζωντανών παιχνιδιών.
Ο νόμος νομιμοποιούσε πρώτα ζωντανά καζίνο, κουλοχέρηδες και εικονικά παιχνίδια.
Νέα τεχνικά πρότυπα.
Οι απαιτήσεις για το RNG, τα αρχεία καταγραφής API και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών έχουν καταστεί υποχρεωτικές για όλους τους φορείς εκμετάλλευσης.
Περιορισμοί ad.
Απαγορεύονται οι διαφημίσεις χωρίς το σήμα 18 + και χωρίς προειδοποίηση για τον κίνδυνο εθισμού.
Έλεγχος μπόνους.
Έχουν θεσπιστεί όρια για τις πριμοδοτήσεις και τα στοιχήματα· υποχρεωτική δημοσίευση διαφανών όρων.
Πιστοποίηση τεχνολογίας.
Όλες οι πλατφόρμες πρέπει να ελέγχονται από διαπιστευμένα εργαστήρια (GLI, BMM κ.λπ.).
4) Ελληνική Επιτροπή Τυχερών Παιχνιδιών (EEEP)
Το ΕΕΠΔ είναι μια κεντρική ρυθμιστική αρχή της αγοράς με ευρείες εξουσίες:- εκδόσεις και ανανεώσεις αδειών·
- διενεργεί ελέγχους και επιθεωρήσεις·
- εγκρίνει τεχνικούς κανονισμούς·
- διατηρεί μητρώο απαγορευμένων χώρων (μαύρη λίστα)·
- Ελέγχει τα υπεύθυνα πρότυπα τυχερών παιχνιδιών και διαφήμισης.
Χάρη στις δραστηριότητες της επιτροπής, η Ελλάδα εισήλθε στις 10 κορυφαίες χώρες της ΕΕ όσον αφορά τη διαφάνεια της ρύθμισης των τυχερών παιχνιδιών.
5) Αντίκτυπος των μεταρρυθμίσεων στην αγορά
Αύξηση του αριθμού των φορέων εκμετάλλευσης: από το 2020, οι διεθνείς μάρκες έχουν λάβει άδειες (Bet365, PokerStars, Kaizen, Stoiximan, Bwin κ.λπ.).
Αύξηση των φορολογικών εσόδων: Τα κρατικά έσοδα από το iGaming αυξήθηκαν κατά 25% έως το 2023.
Κοινωνική προστασία: ο αριθμός των παράνομων ιστοτόπων έχει μειωθεί και η υποστήριξη των παικτών έχει βελτιωθεί.
Ενσωμάτωση στον τουρισμό: τα καζίνο του θέρετρου (Λουτράκι, Ρόδος, Πεφκοχόρι) εισάγουν ενεργά ζωντανές πλατφόρμες και CRM για τους τουρίστες.
6) Πρόβλεψη και ανάπτυξη νομοθεσίας
Το 2025-2030 αναμένεται η μετάβαση σε πλήρως ψηφιακή υποβολή εκθέσεων με χρήση API μεταξύ φορέων εκμετάλλευσης και EEEP.
Έχει προγραμματιστεί η καθιέρωση παρακολούθησης της ΓΠ των κινδύνων συμπεριφοράς, αυτόματου ελέγχου της RG και ατομικών ορίων.
Η Ελλάδα ετοιμάζεται να αποτελέσει περιφερειακό σημείο αναφοράς για τον κανονισμό iGaming - σε επίπεδο Μάλτας και Δανίας.
Ο νόμος 4002/2011 και οι τροποποιήσεις του για το 2019 έθεσαν τα θεμέλια για ένα σύγχρονο, διαφανές και υπεύθυνο σύστημα τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές δημιούργησαν ισορροπία μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής προστασίας, άνοιξαν την αγορά σε διεθνείς φορείς και επέτρεψαν στη χώρα να αποκτήσει ισχυρή θέση στον ευρωπαϊκό τομέα iGaming. Μέχρι το 2030, η Ελλάδα έχει κάθε ευκαιρία να καταστεί μία από τις πλέον προηγμένες τεχνολογικά και ρυθμιζόμενες δικαιοδοσίες της Ευρώπης.