Κρατικά έσοδα από λαχεία (Βενεζουέλα)
Τα λαχεία είναι μία από τις πιο καθαρές πηγές μη φορολογικών και φορολογικών εσόδων στη διοίκηση: οι ταμειακές ροές είναι συγκεντρωτικές, τα εισιτήρια/οι τιμές ψηφιοποιούνται και οι κανόνες κυκλοφορίας και πληρωμής τυποποιούνται. Για τη Βενεζουέλα, όπου τα προϊόντα «ζώντων ζώων» και τα προϊόντα κυκλοφορίας είναι εξαιρετικά δημοφιλή, μια κατάλληλη προσαρμογή του δημοσιονομικού μοντέλου μπορεί να εξασφαλίσει σταθερά έσοδα, να χρηματοδοτήσει κοινωνικά έργα και να μειώσει τα κίνητρα για γκρίζες δραστηριότητες.
Από την οποία σχηματίζονται κρατικά έσοδα
1. Ακαθάριστος φόρος εισοδήματος από τυχερά παιχνίδια (GGR)
Βάση: στοιχήματα μείον τα βραβεία που καταβάλλονται.
Υπέρ: δεν στραγγαλίζει τον χειριστή με φόρους εργασίας, εξομαλύνει τη διακύμανση του χρηματικού έπαθλου, προβλέψιμο για τον προϋπολογισμό.
Το εύρος του στοιχήματος επιλέγεται έτσι ώστε να διατηρηθεί το κίνητρο για εργασία «σε λευκό» (συχνά 10-20% στον κόσμο; ο ειδικός συντελεστής καθορίζεται από το νόμο/νόμο).
2. Τέλη αδειοδότησης και τέλη εποπτείας
Τέλος αδειοδότησης, ετήσια ανανέωση, ρυθμιστική εποπτεία/τέλη παρακολούθησης ΤΠ.
Για τα σημεία πώλησης (πράκτορες) - τέλη καταχώρισης/πιστοποίηση τερματικών σταθμών.
3. Δεσμευμένες εισφορές στα κοινωνικά ταμεία
Ενιαία «πριμοδότηση» από την GGR (για παράδειγμα, 1-2 εκατοστιαίες μονάδες) υπέρ προγραμμάτων για την πρόληψη του εθισμού στα τυχερά παιχνίδια, του αθλητισμού, του πολιτισμού/της επιστήμης.
Πλεονέκτημα: άμεση κοινωνική «προβολή» λαχειοφόρων αγορών για την κοινωνία.
4. Έσοδα από μη εκδοθέντα/αζήτητα βραβεία
Σύμφωνα με τους κανόνες των λαχειοφόρων αγορών, τα κέρδη που δεν είναι σε ζήτηση εγκαίρως διανέμονται: μέρος - στον προϋπολογισμό/πόρους, μέρος - σε μελλοντικά τζάκποτ.
Σημαντικό: διαφανείς προθεσμίες και δημόσια υποβολή εκθέσεων.
5. Πρόστιμα και κυρώσεις
Για παραβιάσεις της αναφοράς, διαφήμιση κατά παράβαση των κανόνων, πωλήσεις εκτός των επιτρεπόμενων διαύλων.
Το αποτέλεσμα είναι διπλό: πειθαρχία + πρόσθετα έσοδα (παράτυπα).
6. Έμμεσοι φόροι και συναφή έσοδα
Φόρος εισοδήματος εταιρειών, εισφορές μισθωτών υπηρεσιών, εισαγωγή/συντήρηση εξοπλισμού.
Δεν περιλαμβάνονται άμεσα στον κατάλογο λαχειοφόρων αγορών, αλλά αυξάνουν το σωρευτικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
Πώς φτάνουν τα χρήματα στον προϋπολογισμό: επιχειρησιακό κύκλωμα
Αγορά εισιτηρίου/στοιχήματος → εγγραφή σε μητρώο συναλλαγής → σύσταση χρηματικού ποσού → ανάληψη → πληρωμή → υπολογισμό της GGR → μεταβίβαση φόρων/εκπτώσεων → έλεγχο.
Βασικά στοιχεία:- Ενιαίο μητρώο φορέων εκμετάλλευσης και πρακτόρων (offline και online).
- Επιγραμμικά μητρώα μετρητών/τερματικά με διαβίβαση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο στη ρυθμιστική αρχή (API).
- Ενοποιημένο έντυπο υποβολής εκθέσεων: πωλήσεις, πληρωμές, υπόλοιπα χρηματικών ποσών, αζήτητα βραβεία.
- Διαχωρισμός πορτοφολιών: κεφάλαια πελατών, χρηματιστήριο βραβείων, λογαριασμοί εκμετάλλευσης.
Υποδείγματα κατανομής κονδυλίων
Παράδειγμα υπολογισμού (απεικόνιση μεθόδου, όχι στατιστικές)
Αφήστε τον μηνιαίο κύκλο εργασιών των στοιχημάτων σε όλα τα λαχεία (offline + online) να είναι B, το χρηματικό έπαθλο να είναι P (για παράδειγμα, 55-65% του B), λειτουργικό εισόδημα (GGR) = B-P.
Φόρος GGR: τ· (B − P)
Δεσμεύσεις: σ· (B − P)
Άδειες/Εποπτεία: F_vkhod + F_ezhegodn + f_terminaly
Κυρώσεις: S (παράτυπες)
Έσοδα της πολιτείας τ (B P) + σ (B P) + ( + + ) + S.
Με μέτριες παραμέτρους τ = 15%, σ = 2% και μερίδιο του βραβευμένου ταμείου Ρ/Β = 60%, κάθε 1 δισεκατομμύριο συμβατικές μονάδες κύκλου εργασιών δίνει στον προϋπολογισμό περίπου 170 εκατομμύρια από πληρωμές της ΓΔ και στοχευμένες μειώσεις, εξαιρουμένων των αδειών/προστίμων/έμμεσων φόρων.
Κίνδυνοι υπο-συλλογής και τρόπος μείωσής τους
1. Δίκτυο πωλήσεων γκρι/παράνομα παράθυρα
Λύση: μητρώο πρακτόρων, σήμανση τερματικών σταθμών, «μυστικές αγορές», αποκλεισμός παράνομων παραθύρων καταστημάτων.
2. Καθυστερήσεις υποπώλησης/υποβολής εκθέσεων
Λύση: επιγραμμική παρακολούθηση, συμφιλίωση των ροών τράπεζας/κρυπτογράφησης με αναφορές, καθυστερημένα πρόστιμα.
3. Παραποίηση αζήτητων βραβείων
Λύση: δημόσιος μετρητής, ανεξάρτητος έλεγχος, σαφείς προθεσμίες (π.χ. 90-180 ημέρες).
4. Κίνδυνοι φήμης
Λύση: διαφανής επικοινωνία σχετικά με την κατανομή των κονδυλίων, ετήσιες εκθέσεις σχετικά με τα κονδύλια.
Έλεγχος και τεχνολογία
Data Lake: συναλλαγές εισιτηρίων/προσφορών, ταυτότητες τερματικού σταθμού, αρχεία καταγραφής κυκλοφορίας.
Διαδρομές ελέγχου: hashes κυκλοφορίας, πιστοποιητικά γεννήτριας τυχαίων αριθμών, εκδόσεις λογισμικού.
Anomaly analytics: ακίδες στα σημεία πώλησης, άτυποι συνδυασμοί νίκης, επαναλαμβανόμενοι «ευτυχισμένοι» παράγοντες.
Ηλεκτρονικά αυτοκόλλητα/ετικέτες QR σε περίπτερα με σύνδεσμο προς το μητρώο - πολιτικός έλεγχος.
KYC/AML για διαδικτυακά κανάλια, «λευκές λίστες» παρόχων πληρωμών.
Σενάρια ανάπτυξης (2025-2030)
1) Συντηρητικό
Εστίαση σε απευθείας σύνδεση και μερική σύνδεση χωρίς ενιαίο λεωφορείο δεδομένων.
Η αύξηση των εσόδων είναι περιορισμένη, η «γκρίζα» ουρά διατηρείται.
2) Ισορροπημένη (συνιστώμενη)
Ενιαίο μητρώο + επιγραμμική παρακολούθηση, φόρος GGR, ένας σαφής δίαυλος στοχοθετημένων εκπτώσεων.
Ενσωμάτωση ζωοτόμων και προϊόντων κυκλοφορίας σε μια αρχιτεκτονική αναφοράς.
Προσδοκία: σταθερή αύξηση των εσόδων, μείωση του σκιώδους τμήματος.
3) Επιθετική ψηφιοποίηση
Πλήρης ηλεκτρονική βιτρίνα, ηλεκτρονικά εισιτήρια/πορτοφόλια, άμεσες δηλώσεις για τους πολίτες.
Υψηλό κόστος κεφαλαίου στην αρχή, αλλά μέγιστο κόστος συλλογής και ελέγχου.
ΚΔΕ δημοσιονομικής απόδοσης
είσπραξη φόρων GGR (% της υπολογιζόμενης βάσης).
Ποσοστό ψηφιοποιημένων πωλήσεων (όλα τα στοιχήματα) και αύξησή τους.
Ταχύτητα αναφοράς/πληρότητα (T + 1, T + 0).
Έσοδα των καταπιστευματικών ταμείων και αποτελεσματικότητα των σχεδίων τους (αθλητισμός/πολιτισμός/πρόληψη).
Μερίδιο των αζήτητων βραβείων και κατανομή τους σύμφωνα με τους κανόνες.
Μερίδιο παράνομου περιεχομένου στη διανομή/στα κοινωνικά δίκτυα (σύμφωνα με τα στοιχεία παρακολούθησης της διαφήμισης).
Ρόλος των φορέων εκμετάλλευσης και του δικτύου πρακτόρων
Φορείς εκμετάλλευσης: πρέπει να παρέχουν δεδομένα σε πραγματικό χρόνο, να τηρούν χωριστά αρχεία κεφαλαίων και κεφαλαίων πελατών, να υποστηρίζουν την KYC/AML.
Πράκτορες/λιανικό εμπόριο: νομικό περιθώριο (προμήθεια), τακτική συμφωνία τερματικού σταθμού, κατάρτιση προσωπικού (επαλήθευση ηλικίας, σενάρια υπεύθυνου παιχνιδιού).
Επιγραμμικές πλατφόρμες: υποβολή εκθέσεων σχετικά με διαύλους πληρωμών, όρια και εργαλεία αυτοσυγκράτησης, διαφανείς κανόνες συμμετοχής.
Υπεύθυνος ρόλος στο πλαίσιο του δημοσιονομικού μοντέλου
Συνιστάται η δέσμευση μέρους των εσόδων για:- ανοικτές γραμμές επικοινωνίας, εκπαιδευτικές εκστρατείες, κέντρο αυτοαποκλεισμού (ένα κέντρο για όλους τους φορείς εκμετάλλευσης), έρευνα και έλεγχος των επιπτώσεων των λαχειοφόρων αγορών στις ευάλωτες ομάδες.
- Το κόστος αυτό δεν είναι «κόστος», αλλά ασφάλιση της βιωσιμότητας του κλάδου και των φορολογικών ροών.
Χάρτης πορείας για την ενίσχυση των εσόδων (12-24 μήνες)
1. Κανόνες και συντελεστές: καθορισμός του φόρου επί των ΓΓ, των παραμέτρων των στοχοθετημένων εκπτώσεων, των κανονισμών για τα αζήτητα βραβεία.
2. Ενιαίο μητρώο/έκθεση: δημόσιοι κατάλογοι φορέων εκμετάλλευσης, πρακτόρων, τομέων, εταίρων πληρωμών.
3. Τεχνολογίες: API reporting T + 0/T + 1, τελική επισήμανση, έλεγχος των γεννητριών τυχαίων αριθμών.
4. Ανακοίνωση: η ετήσια έκθεση «Πού πήγαιναν τα χρήματα του λαχείου», κατανοητή στους πολίτες.
5. Επιβολή: παρεμπόδιση παράνομων διαύλων, πρόστιμα, δήμευση εξοπλισμού, συνεργασία με τα συστήματα πληρωμών.
Τα κρατικά έσοδα από λαχεία δεν είναι απλώς φόρος επί των ΓΓ. Αυτό είναι ένα σύστημα: άδειες, δεσμεύσεις, διαχείριση αζήτητων βραβείων, πρόστιμα και έμμεσοι φόροι πολλαπλασιαζόμενοι επί την ψηφιακή πειθαρχία των πωλήσεων και πληρωμών. Για τη Βενεζουέλα, η βέλτιστη πορεία είναι η ισορροπημένη ψηφιοποίηση, ένα ενιαίο μητρώο και διαφανείς αναφορές: έτσι τα λαχεία θα γίνουν μια βιώσιμη πηγή προϋπολογισμού και ταυτόχρονα - ένα εργαλείο για τη χρηματοδότηση αθλητικών, πολιτιστικών και υπεύθυνων προγραμμάτων παιχνιδιών.