Маданият жана тарых
Замбиянын тарыхый кездемеси колонияга чейинки мамлекеттерди жана соода жолдорун (Лозиянын Баротселанд, Лунда/Лубанын таасирлери) Британиянын Түштүк Африка компаниясы жана Түндүк Родезия колониясынын доору менен байланыштырат.
Көз карандысыздык 1964-жылы 24-октябрда жарыяланып, биринчи президент Кеннет Каунданын курсу улуттук биримдиктин пайдубалын түптөгөн; 1990-жылдары өлкө көп партиялуу системага өткөн.
Жез алкак урбанизация жана жумушчу маданиятын калыптандырды, ал эми табигый архетиптер - Замбези, Моси-оа-Тунья (Виктория) жана ири улуттук парктар - улуттук мифтин жана туризмдин бир бөлүгү болуп калышты.
Маданий коду көп үндүү: расмий тили - англис; турмушта бемба жана нянджа (чичева), ошондой эле тонга, лози, лунда, лувале жана каонде кеңири колдонулат.
Белгилуу жөрөлгөлөр - Луваледе королдук Куомбок аземи, Макиши маскарады жана Ликумби ля Мизе майрамы, Чевде Куламба; алар улантуучулук жана жамааттык тилектештик идеясын визуалдаштырышат.
Музыка 1970-жылдардагы элдик калиндулдан шаардык "замрокка" жана заманбап поп-сахнага чейин; жыгач оюу, себет токуу жана жез буюмдары күчтүү.
Күнүмдүк турмушта жашылча "рели", жер жаңгак ифисаши, көлдөрдөн жана дарыялардан балык, капента жана айрым жерлерде сезондук ифинкупал курттары басымдуулук кылат; кездеме читенге жана жаркыраган басма - күнүмдүк эстетиканын бир бөлүгү.
Бул Жез алкагынын индустриалдык эс тутуму, падышалык салттары жана бай табияты бирдиктүү заманбап иденттүүлүккө айкалышкан өлкөнүн портрети.