Medeniýet we taryh

Çad Sahara bilen Saheliň çatrygynda emele geldi, bu ýerde söwda we göçme ýollar asyrlar boýy ösdi.

Ýurduň çäginde täsirli döwletler - Çad kölüniň demirgazygyndaky Kanem-Bornu, gündogarda Bagyrmi we Uaddaý soltanlyklary döräpdir; Yslamyň bilimleri, kerwen ýollary we relsleri sebiti Demirgazyk Afrika we Sudan bilen baglanyşdyrýardy.

20-nji asyrda Çad Fransiýanyň Ekwatorial Afrikasyna girdi we 1960-nji ýylda garaşsyzlyk yglan etdi; ondan soňky onýyllyklar döwlet gurluşygyny we döwürleýin konfliktleri birleşdirdi, bu bolsa medeni we syýasy dinamikada öz beýanyny tapdy.

Häzirki zaman medeni surat - köp gatlakly: resmi fransuz dili çad arapça we ýerli dilleriň onlarçasy bilen ýanaşyk; günortada sara halklarynyň, demirgazykda we merkezde - tubu, kanembu, arap jemgyýetleri we beýleki toparlar güýçli.

Yslam we hristiançylyk ýerli ynançlar we däp-dessurlar bilen bilelikde ýaşaýarlar.

Saz urgy, simli we kalimbanyň poliritmiýasyna daýanýar; şäherlerde arap we fransuz dillerinde afropop we poeziýa ösýär.

Remeslalar - dokma, deri, oýma, metal şaý-sepler; aşhana dary/sorgo (boule), arahis, et we derýa balygy bilen kesgitlenýär.

Ennedi dag gerşiniň gaýa sungatynyň ýadygärlikleri we göçmenleriň dilden däp-dessurlary medeni gatlagyň gadymyýetini nygtaýar, Njamena bolsa Saheliň mirasyny häzirki şäher güni bilen baglanyşdyryp, festiwallar, kinolar we köçe medeniýeti üçin döwrebap sahna bolup hyzmat edýär.