Liwiýada humar oýunlary we onlaýn kazinolar

Liwiýa humarly oýunlar boýunça Demirgazyk Afrikanyň iň ýapyk ýurtlarynyň biridir.

1969-njy ýylyň rewolýusiýasyndan soň yslam kanunçylygy döredilen pursatyndan başlap, humarly oýunlar düýbünden gadagan edildi we yslam ahlagy bilen gabat gelmeýän diýlip yglan edildi.

Häzirki wagtda Liwiýada kazinolar, lotereýalar, bukmeker kontoralary we onlaýn gembling kanun tarapyndan gadagan edilýär, humarly oýunlara gatnaşandygy üçin türme möhletleri we jerimeler göz öňünde tutulýar.

Şeýle-de bolsa, köp ýyllyk gadagançylyga garamazdan, sanly tehnologiýalar we kriptografik walýutalar döwründe ýurtda esasan ýaş ulanyjylar we diaspora tarapyndan ulanylýan kölegeli onlaýn gambling ýüze çykdy.

---

Dini-hukuk binýady

Yslam dini Liwiýanyň resmi dinidir, şerigat bolsa ähli kanunlaryň çeşmesi bolup durýar.

Ýurdumyzyň Esasy Kanuny yslam ýörelgelerine ters gelýän işiň islendik görnüşini gönüden-göni gadagan edýär.

Bu kadanyň esasynda Liwiýada islendik humarly oýun günä we jenaýat hasaplanýar.

1969-njy ýyla çenli Tripolide we Bengazide daşary ýurtly syýahatçylara gönükdirilen kazinolar bardy, ýöne Muammar Kaddafiniň häkimiýete gelmegi bilen ähli humar oýunlary ýapyldy we humar oýunlaryna gatnaşmak jenaýatlaşdyryldy.

---

Kanunçylyk we jeza

Esasy düzgünler:

1. Yslam jezasynyň kodeksi (şeriatyň esasynda) -

islendik görnüşde humar oýunlaryny, jedelleri we lotereýalary gadagan edýär.

2. Liwiýanyň Jenaýat kodeksi (318-322-nji madda) -

humarly oýunlary "ahlaksyz hereket" hökmünde kesgitleýär.

3. Kiberjenaýatçylyklar baradaky kanun (2014) -

"Yslam gymmatlyklaryna zyýan ýetirýän" hereketleriň sanawyna onlaýn gembling goşýar.

Mümkin bolan jeza:

Iş ýüzünde kanunlar sebite we ýerli häkimiýetleriň gözegçilik derejesine baglylykda birmeňzeş ulanylmaýar.

---

Hakyky ýagdaý

Raýat urşundan we merkezleşdirilen häkimiýetiň dargamagyndan soň internete we hususy işe gözegçilik gowşady.

Bu, esasanam Tripoliniň, Misratanyň we Bengaziniň ýaşlarynyň arasynda bikanun onlaýn gemblingiň ösmegine sebäp boldy.

Esasy tendensiýalar:

• Blokirlemelerden aýlanyp geçmek üçin VPN ulanmak (NordVPN, ProtonVPN, ExpressVPN);
• Halkara deňiz saýtlaryndaky nyrhlar (1xBet, Stake, BetWinner, BC. Game);
• Cryptocurrencies arkaly hasaplaşyklar (Bitcoin, Tether, Tron);
• Aýnalar we "anonim kodlar" bilen Telegram toparlarynyň üsti bilen girmek;
• Onlaýn sporta, esasanam futbol we e-sport jedellerine gyzyklanma.

Africa iGaming Monitor 2024 seljeriş hasabatyna görä, Liwiýadan takmynan 120,000 ulanyjy her aýda deňizdäki kazino web sahypalaryna baryp görýär we kölegeli onlaýn gambling mukdary ýylda 300 million dollar diýlip çaklanylýar.

---

Gözegçilik we gözegçilik

Liwiýa birnäçe syýasy zonalara bölünendigi sebäpli ýurtda internete gözegçilik bölünýär:

• Günbatar Liwiýa (Tripoli) - Milli ylalaşyk hökümetiniň gözegçiligi astynda;
• Gündogar Liwiýa (Bengazi) - Liwiýanyň milli goşunynyň dolandyryşy astynda;
• Günorta sebitler - döwletiň gowşak zolaklary.

Her tarapyň interneti düzgünleşdirmäge öz çemeleşmeleri bar, ýöne ähli sebitlerde humarly oýunlar gadagan edilýär.

Esasy gözegçilik edaralary:

• Liwiýanyň Içeri işler ministrligi - kiberjenaýatçylyk derňewi;
• Aragatnaşyk we maglumat ministrligi - saýtlary petiklemek;
• Ýerli yslam komitetleri - dini gözegçilik we jemgyýetçilik basyşy.

Şeýle-de bolsa, gowşak infrastruktura we syýasy durnuksyzlyk onlaýn gamblingiň doly basylmagyny mümkin däl edýär.

---

Onlaýn gambling we cryptocurrencies

Bank hyzmatlarynyň we halkara töleg ulgamlarynyň ýoklugy sebäpli

• (sanksiýalar, Visa we MasterCard-yň petiklenmegi)

Liwiýanyň ýaşaýjylary kriptografik walýutalary işjeň ulanýarlar.

Binance P2P, OKX we TronLink arkaly oýunçylar deňizdäki kazinolara anonim girip, USDT we Bitcoin-de goýumlary amala aşyrýarlar.

Cryptocurrencies döwlet çäklendirmelerinden aýlanyp geçmegiň esasy guralyna öwrüldi, ýöne olary humarly maksatlar üçin ulanmak resmi taýdan "bikanun maliýe işi" bilen deňleşdirilýär.

---

Sosial we medeni kontekst

Liwiýa jemgyýeti çuňňur dini we däp boýunça.

Humarly oýunlar ahlak jenaýaty we günbatar ýamanlygy hökmünde kabul edilýär.

Ymamlar wagyzlarda gembling etmegi yzygiderli ýazgarýarlar we oňa gatnaşmak sosial utançlara sebäp bolup biler.

Şeýle-de bolsa, ýaşlaryň arasynda (esasanam bilimli we şäherli)

onlaýn oýunlar başgalaryň hukuklaryny bozmasa we aldaw bilen baglanyşykly bolmasa günä däl diýen pikir giňden ýaýrandyr.

---

Ykdysady tarapy

Liwiýanyň baý nebit gorlary bar, ýöne syýasy durnuksyzlyk we sanksiýalar sebäpli ykdysadyýet pese gaçýar.

Resmi häkimiýetler humarly oýunlara girdeji çeşmesi hökmünde garamaýarlar we kanunlaşdyrmagy ara alyp maslahatlaşmak üçin edilen islendik synanyşyk yslam gymmatlyklaryna hüjüm hökmünde kabul edilýär.

Şeýle-de bolsa, bilermenler ýurduň geljekde durnuklaşmagy we kenarda "syýahatçylyk zolaklary" döredilende, Müsüriň ýa-da Birleşen Arap Emirlikleriniň mysaly boýunça daşary ýurtlular üçin gemblingiň bölekleýin kanunlaşdyrylmagynyň ssenarisiniň mümkindigini bellediler.

---

Perspektiwalar

Ýakyn ýyllarda humarly oýunlar babatda hiç hili reforma garaşylmaýar.

Gadaganlyk mutlak, gözegçilik bolsa berk bolar, esasanam dini etraplarda.

Şeýle-de bolsa, internetde kriptografik walýuta we VPN esasly resmi däl bazar dowam eder.

Liwiýa durnukly dolandyryş görnüşine gaýdyp gelip, syýahatçylygy girdeji çeşmesi hökmünde ösdürip başlasa, kanunlaşdyrmak diňe uzak möhletde mümkindir.

---

Liwiýa - diniň we döwletiň humarly oýunlara doly gadaganlykda birleşýän ýurdunyň mysaly.

Gemblingiň islendik görnüşi jenaýat we günädir, resmi kazinolar ýa-da lotereýalar ýok.

Liwiýa sebitdäki iň ýapyk ýurtlaryň biri bolup galýar, ýöne bu ýerde-de humar oýunlary - kölegede bolsun - dowam edýär.