Marokkoda humar oýunlary we onlaýn kazinolar
Marokko - humarly oýunlar bölekleýin kanunlaşdyrylan az sanly musulman döwletleriniň biri.
Yslamyň däp-dessurlaryny ykdysady pragmatizm bilen birleşdirýär,
daşary ýurtlulara we syýahatçylara gönükdirilen kazinolara we bukmeker ofislerine rugsat bermek.
Bu bolsa Marokkony Demirgazyk Afrikadaky oýun syýahatçylygynyň möhüm merkezine öwürýär
Tunis we Müsür bilen deň.
Dini-hukuk binýady
Yslam dini Marokkonyň resmi dinidir
Konstitusiýa bolsa (3-nji madda) "Yslam - döwletiň dini",
we ähli kanunlar onuň ýörelgelerine hormat goýmalydyr.
Şeriat humarly oýunlary (maýsir) "günä we şeýtan hilesi" hökmünde ýazgarýar.
Şeýle-de bolsa, Marokkanyň hukuk ulgamy garyşyk modellere esaslanýar -
dini ýörelgeler fransuz nusgasyndaky raýat hukugy bilen utgaşýar.
Munuň netijesinde ýurdumyzda eglişik çemeleşmesi emele geldi:- Musulmanlar üçin humarly oýunlar gadagan,
- ýöne ygtyýarlandyrylan edaralarda daşary ýurtlular we jahankeşdeler üçin rugsat berilýär.
we syýahatçylyk häzirki zaman çemeleşmesini talap edýär"
(Marokko Syýahatçylyk ministrliginiň wekiliniň çykyşyndan, 2022 ý.)
Kanunçylyk we düzgünleşdirmek
Esasy hereketler:1. 1-59-413 belgili karar (1959) - humarly oýunlaryň guralyşyny düzgünleşdirýär.
2. 04-71 belgili kanun (kazinolar we oýun meýdançalary hakynda) - ygtyýarnamalaryň ulgamyny kesgitleýär.
3. Jenaýat jezalarynyň kodeksi (282-285-nji maddalar) - musulman raýatlar üçin humarly oýunlary gadagan edýär.
4. Kiberjenaýatçylyklar baradaky kanun (2009) - onlaýn gambling "bikanun sanly iş" hökmünde klassifikasiýa edýär.
Düzgünleşdirmek ýörelgesi:- daşary ýurtlular erkin oýnap bilerler;
- Marokkanyň raýatlaryna kazinoda rugsat berilmeýär;
- ygtyýarnamalary Içeri işler ministrligi berýär;
- gözegçiligi Syýahatçylyk we ykdysadyýet ministrligi amala aşyrýar.
Ýerüsti kazinolar
Marokko arap dünýäsinde iň ösen kazino pudagyna eýe.
Ilkinji kazino 1952-nji ýylda Kasablankada açyldy
Şondan bäri ýurt oýun syýahatçylygynyň sebit merkezine öwrüldi.
Marokkodaky iň uly kazinolar:- Casino de Marrakech Es Saadi - 1952-nji ýyldan bäri işleýän ýurduň iň gadymy kazinosy;
- Atlantic Palace Casino (Agadir) - kenarda iň meşhurlaryň biri;
- Casino de Casablanca - Hyatt Regency myhmanhanasynyň garamagyndaky häzirki zaman oýun toplumy;
- Mazagan Beach & Golf Resort Casino (El Jadida) - Demirgazyk Afrikanyň iň uly kazinosy;
- Casino Malabata (Tanzer) - Europeanewropaly syýahatçylaryň arasynda meşhur ýer.
Kazinolaryň hemmesi döwletiň ygtyýarnamasy boýunça işleýär we ýokary salgyt töleýär.
Oýun pudagyndan gelýän girdejiler syýahatçylyk we infrastruktura pudaklaryna gönükdirilýär.
"Africa Gaming Report 2024" -yň çaklamalaryna görä,
Marokkodaky kazinolaryň jemi girdejisi ýylda 250 million dollardan geçýär,
senagat bolsa 5000-den gowrak iş ýerini üpjün edýär.
Onlaýn gambling
Resmi taýdan onlaýn kazinolar we internet arkaly jedeller gadagan,
sebäbi milli kanunçylyk bilen düzgünleşdirilmeýär.
Emma döwlet deňiz saýtlaryny petiklemeýär,
we her gün müňlerçe ulanyjy halkara platformalaryna girýär.
Marokkodan gelen oýunçylaryň arasynda meşhur markalar:- 1xBet, Bet365, Stake, BC. Game, BetWinner, PokerStars, 888Casino.
- cryptocurrencies (Bitcoin, USDT, Tron);
- Skrill, Jeton, AstroPay, Neteller;
- Europeewropada ýa-da Maltada çykarylan wirtual kartoçkalar.
"North Africa Online Gaming Review 2024" -e görä,
Marokkanyň 600 000 töweregi ýaşaýjysy iň bolmanda bir gezek onlaýn gambling,
"kölegeli" bazaryň mukdary bolsa her ýyl 800 million dollar diýlip çaklanylýar.
Gözegçilik we gözegçilik
Oýun pudagyna gözegçiligi şu aşakdakylar amala aşyrýarlar:- Içeri işler ministrligi - kazinolaryň ygtyýarlandyrylmagy we howpsuzlygy;
- Syýahatçylyk ministrligi - syýahatçylyk düzümine gözegçilik etmek;
- Milli kiberhowpsuzlyk agentligi - onlaýn işjeňlige gözegçilik.
Häkimiýetler saýtlary köpçülikleýin petiklemeýärler,
ýöne bikanun onlaýn oýunlaryň dolandyryjylaryny yzarlap bilerler.
2023-nji ýylda "sporta hususy jedeller" hödürleýän birnäçe Telegram topary,
"jemgyýetçilik ahlagyna zyýan ýetirmekde" aýyplanyp ýapyldy.
Ykdysady we syýahatçylyk tarapy
Marokko her ýyl 12 milliondan gowrak syýahatçyny kabul edýär
we kazinolar syýahatçylyk önüminiň gurluşynda möhüm rol oýnaýarlar.
Iri oýun toplumlary:- premium derejeli myhmanhanalar;
- restoranlar we konsert zallary;
- golf meýdançalary we SPA zolaklary.
Kazinolar Europeewropadan gelen müşderilere gönükdirilendir,
esasanam Fransiýadan, Ispaniýadan we Italiýadan.
Olar goşmaça walýuta akymyny döredýärler,
kenarýaka infrastrukturasynyň ösmegine goşant goşýar.
Bu ýerde oýun tabu däl, häzirki zaman syýahatçylygynyň bir bölegi"
(Maghreb Business Insight analitigi)
Sosial we medeni kontekst
Jemgyýetde pikirleriň bölünişigi saklanýar:- konserwatiw musulmanlar kazinolary "günä" hasaplaýarlar;
- ýaşlar we işewür gurşaw olary "ykdysady mümkinçilik" hökmünde görýärler.
Ýerli ýaşaýjylaryň arasynda humarly oýunlar - sosial taýdan kabul edilmeýän hadysa,
şonuň üçin köpler anonim VPN arkaly onlaýn gambling etmegi makul bilýärler.
Şeýle-de bolsa, häkimiýetler bütinleý gadaganlyk gözlemeýärler,
pudagyň ýurduň ykdysadyýeti we abraýy üçin ähmiýetine düşünip.
Perspektiwalar
Gysga möhletli: bar bolan modeli saklamak -
kazino diňe daşary ýurtlular üçin, onlaýn gambling bikanun.
Orta möhletli: onlaýn operatorlar üçin milli ygtyýarnamanyň döredilmegi,
deňiz görnüşinde işleýänlere.
Uzak möhletleýin: "Marokko - Afrikanyň güýmenje merkezi" strategiýasynyň bir bölegi hökmünde oýun syýahatçylygyny ösdürmek.
Hünärmenler 2030-njy ýyla çenli
Marokko Demirgazyk Afrikanyň öňdebaryjy oýun syýahatçylyk bazaryna öwrüler,
kazino girdejisi boýunça Müsürden öňe geçdi.
Marokko - yslam ýurdunyň özboluşly mysaly,
bu ýerde raýatlar üçin humarly oýunlar gadagan edilýär,
ýöne syýahatçylar üçin kanunlaşdyrylýar we gözegçilik edilýär.
Marokkalylar dini däp-dessurlary saklaýarlar,
Döwlet bolsa halkara syýahatçylygyndan girdeji alýar.
Onlaýn gambling şu wagta çenli "çal zonada" galýar,
ýöne barha artýan sanlylaşdyrma we ykdysadyýetiň açyklygy
ýurdy ýuwaş-ýuwaşdan humarly oýunlaryň düzgünleşdirilýän we girdejili bazaryna ýakynlaşdyrýarlar.