Tanzaniýada humar oýunlary we onlaýn kazinolar

Tanzaniýa Gündogar Afrikada iň çalt ösýän humar bazarlarynyň biridir.

Bu ýerde humarly oýunlar kanunydyr, ygtyýarlandyrylýar we ýurdumyzyň ykdysadyýetine möhüm goşant goşýar.

Düzgünleşdirme döwlet edarasy tarapyndan amala aşyrylýar, aç-açan hukuk binýady bolsa Tanzaniýany halkara kazino we betting operatorlary üçin özüne çekiji edýär.

---

Taryhy kontekst

Tanzaniýada humar oýunlary 1960-1970-nji ýyllarda, Hindi ummanynyň kenarynda syýahatçylar üçin ilkinji lotereýalar we oýun klublary açylanda ösüp başlady.

1990-njy ýyllaryň reformalaryndan soň hökümet humarly oýunlary kanunlaşdyrdy we 2003-nji ýylda Tanzaniýanyň Gaming Board (GBT) -

humarly oýunlaryň ähli görnüşlerine gözegçilik edýän milli düzgünleşdiriji edara.

Şol pursatdan başlap, Tanzaniýa Gündogar Afrikada onlaýn nyrhlary we sanly kazinolary goşmak bilen kanuny gamblingiň öňdebaryjylaryndan birine öwrüldi.

---

Kanunçylyk we düzgünleşdirmek

Esasy kadalaşdyryjy hukuk - Gaming Act No. 4 of 2003, Gaming Regulations 2012 we 2021-nji ýylyň soňraky düzedişleri bilen dolduryldy.

Düzgünleşdiriji - Maliýe we meýilleşdiriş ministrligine tabyn bolan Gaming Board of Tanzania (GBT).

Kanunçylygyň esasy düzgünleri:

• GBT ygtyýarnamasy bolan halatynda humarly oýunlara rugsat berilýär;
• ygtyýarnamalar 5 ýyl möhlet bilen berilýär;
• operatorlaryň jemi girdejisine salgyt (GGR) - 20%;
• oýunçynyň iň pes ýaşy - 18 ýaş;
• onlaýn gembling Tanzaniýada serwer bilen aýry-aýry rugsatlar bilen düzgünleşdirilýär;
• TRA (Tanzania Revenue Authority) salgyt ulgamy bilen hökmany integrasiýa.

Döwlet sporty, bilimi we infrastrukturany maliýeleşdirmek üçin gemblingden gelýän girdejileri işjeň ulanýar.

---

Humarly oýunlaryň kanuny görnüşleri

Tanzaniýada resmi taýdan rugsat berilýär:

• kazinolar we oýun klublary;
• bukmeker ofisleri we onlaýn nyrhlar;
• milli we hususy lotereýalar;
• wirtual we göni oýunlar;
• totalizatorlar we bingo zallary.

Iň uly operatorlar:

• SportPesa Tanzania - onlaýn nyrhlaryň mukdary boýunça öňdebaryjy;
• Premier Bet, Betika, PariMatch Africa, 1xBet Tanzania;
• Le Grande Casino Dar es Salaam - ýerüsti pudagyň baýdagy;
• Palm Beach Casino Zanzibar meşhur syýahatçylyk kazinosydyr.

"Gaming Africa Review 2024" -iň maglumatlaryna görä, ýurtda ygtyýarlandyrylan operatorlaryň 35-den gowragy bar we bazar dolanyşygy ýylda 450 million dollardan geçýär.

---

Onlaýn gambling

Tanzaniýada onlaýn gambling resmi taýdan tassyklandy we 2015-nji ýyldan bäri düzgünleşdirilýär.

Ýurt sebitde ilkinji bolup onlaýn operatorlar üçin elektron ygtyýarlandyryş ulgamyny girizdi.

Meşhur ýerler:

• sport we e-sport jedelleri;
• onlaýn kazinolar we slotlar;
• live-oýunlar we wirtual lotereýalar;
• kripto-gembling (onlaýn amallar üçin ygtyýarnama bolan ýagdaýynda resmi däl ýol berilýär).

Meşhur töleg ulgamlary:

• M-Pesa Tanzania, Airtel Money, Tigo Pesa, Halopesa;
• bank geçirimleri (CRDB, NBC, NMB Bank);
• cryptocurrencies (Bitcoin, USDT, Tron) - halkara platformalarda.

East Africa iGaming Report 2024-e görä, Tanzaniýada işjeň onlaýn oýunçylaryň sany 1,5 million adamdan geçýär we onlaýn gambling bazarynyň mukdary 250 million dollar diýlip çaklanylýar.

---

Ykdysady rol

Oýun pudagy Tanzaniýanyň ykdysadyýetiniň möhüm bölegidir.

Esasy görkezijiler (2023):

• salgyt girdejileri - takmynan 40 million dollar;
• jemi içerki önüme goşant - 0,9%;
• kazino we onlaýn betting pudagynda 12 000-den gowrak iş ýerleri;
• hyzmatlaryň eksporty - halkara oýunçylaryň we onlaýn operatorlaryň hasabyna.

GBT Corporate Social Responsibility (CSR) programmasyny işjeň ösdürýär, onuň çäginde humarly oýunlardan alnan girdejiniň bir bölegi sporty we ýaşlar başlangyçlaryny goldamaga gönükdirilýär.

---

Sosial we medeni kontekst

Tanzaniýa köpmilletli we dini taýdan bitarap jemgyýete eýe bolan ýurt bolup, ol ykdysady gyzyklanma bilen ahlak kadalarynyň arasyndaky deňagramlylygy saklamaga mümkinçilik berýär.

Buthana we yslam guramalary aram bolmaga çagyrýarlar, ýöne jemgyýet hemblingi güýmenje görnüşi we býudjet girdejileriniň çeşmesi hökmünde kabul edýär.

GBT operatorlara:

• öz-özüni blokirlemek;
• goýumlaryň çäkleri;
• oýun wagty barada ýatlatmalar.

---

Perspektiwalar

Tanzaniýanyň onlaýn gemblingiň mundan beýläk-de ösmegi üçin uly potensialy bar.

Ýurt sanly ygtyýarnamalary işjeň ornaşdyrýar, fintech-innowasiýalary goldaýar we halkara kompaniýalaryny özüne çekýär.

2030-njy ýyla çenli meýilnamalar:

• e-Gaming Hub Dar es Salaam sebitleýin ygtyýarnama merkezini döretmek;
• cryptocurrency tölegleriniň kanuny dolanyşyga goşulmagy;
• Zanzibarda we kenarda syýahatçylyk kazinolaryny ösdürmek;
• blockchain tehnologiýalarynyň kömegi bilen bazaryň aç-açanlygyny ýokarlandyrmak.

Gaming Africa Index 2030-yň çaklamalaryna görä, Tanzaniýanyň oýun bazarynyň mukdary 800 million dollara ýetip biler we onlaýn segment tutuş pudagyň 70% -ini eýelär.

---

Tanzaniýa Afrikanyň iň durnukly we tehnologiki taýdan ösen ýurtlaryndan biridir.

Bu ýerde ygtyýarlylandyrmagyň netijeli ulgamy işleýär, onlaýn kazinolar, bukmeker platformalary we fintech-infrastruktura ösdürilýär.