Zambiýada humar oýunlary we onlaýn kazinolar

Zambiýa - Günorta Afrikanyň humarly oýunlar boýunça iň ösen döwletleriniň biri.

Bu ýerde gembling kanunlaşdyrylýar, ygtyýarlandyrylýar we awtonom we onlaýn segmentlerde işjeň ösdürilýär.

Kazinolar, bukmeker kontoralary we lotereýalar ýurda millionlarça dollar salgyt girdejilerini getirýär,

döwlet bolsa humarly oýunlary kanuny güýmenje we maýa goýum pudagynyň bir bölegi hökmünde ýerleşdirýär.

Taryhy kontekst

Zambiýada humarly oýunlaryň ösüşi 1950-1960-njy ýyllarda başlandy

Lusakda we Livingstonda syýahatçylar we telekeçiler üçin ilkinji kazinolar açylanda.

1990-njy ýyllarda ýurt pudagy liberallaşdyrdy

"The Betting Control Act" (1992) we "The Casino Act" (1992),

oýun işiniň kanuny statusyny berkitmek bilen.

2007-nji ýylda Gaming Board of Zambia (GBZ) döredildi

merkezi düzgünleşdiriji edara,

oýunçylaryň ygtyýarlylandyrylmagyna, salgyt salynmagyna we hukuklarynyň goralmagyna gözegçilik edýän.

Kanunçylyk we düzgünleşdirmek

Zambiýada humar oýunlary üç esasy kanun bilen düzgünleşdirilýär:

The Betting Control Act, Cap 438 - bukmeker işine gözegçilik;
The Casino Act, Cap 440 - kazino ygtyýarnamasy;
The Lotteries Act, Cap 439 - lotereýa işi.

Düzgünleşdiriji: Gaming Board of Zambia (GBZ)

Maliýe we milli meýilnamalaşdyryş ministrliginiň garamagynda.

Esasy düzgünler:

ähli operatorlar GBZ ygtyýarnamasyny almaga borçludyrlar;
oýunçynyň iň pes ýaşy - 18 ýaş;

salgytlar:

Kazinolar we bukmekerler üçin jemi girdejiniň (GGR) 20%;
25% onlaýn gambling;
her ýyl hasabat bermek ähli operatorlar üçin hökmanydyr;
daşary ýurt kompaniýalaryna diňe ýerli gatnaşýan bilelikdäki kärhana döredilen mahalynda ýol berilýär.

2023-nji ýylda hökümet kanunlary täzeledi,

onlaýn gembling üçin sanly ygtyýarnamalary we amallara elektron gözegçilik ulgamyny girizmek.

Humarly oýunlaryň kanuny görnüşleri

Zambiýada rugsat berilýär we işjeň ösýär:

ýerüsti kazinolar;
onlaýn kazinolar we ykjam platformalar;
bukmeker kontoralary (şol sanda live-stawkalar);
lotereýalar we bingo;
wirtual oýunlar we e-sport.

Iň uly operatorlar:

"Fairview Casino Lusaka" - ýurduň iň gadymy kazinosy;
Millionaires Casino Lusaka - diri dilerler bilen premium synp;
Le Mirage Casino и Chrismar Casino Livingstone;
BetLion Zambia, Betway Zambia, Premier Bet, 1xBet Zambia, Hollywoodbets.

Zambiýanyň kazinolary we bukmeker kompaniýalary ýerli oýunçylara,

şeýle hem daşary ýurtly syýahatçylara - esasanam Wiktoriýa şarlawugynyň sebitlerinde we Zimbabwe bilen serhetde.

Onlaýn gambling

Zambiýada onlaýn gambling 2019-njy ýylda kanunlaşdyryldy

we oflayn oýunlar bilen düzgünleşdirilýär.

Esasy ugurlary:

sport we live-betting jedelleri;
slotlary we stol oýunlary bolan onlaýn kazinolar;
wirtual ligalar we totalizatorlar;
lotereýalar we derrew çyzgylar.

Meşhur töleg ulgamlary:

Airtel Money, MTN Mobile Money, Zamtel Kwacha;
bank kartlary Stanbic Bank, Zanaco, Absa Zambia;
cryptocurrencies (Bitcoin, USDT) - entek düzgünleşdirilmedi,
ýöne halkara saýtlarynda oýunçylar tarapyndan işjeň ulanylýar.

"Southern Africa iGaming Report 2024" -a görä,

Zambiýada işjeň onlaýn oýunçylaryň sany 600 000 adamdan geçýär,

bazaryň umumy dolanyşygy bolsa ýylda 120-150 million dollar diýlip çaklanylýar.

Ykdysady rol

Humar oýunlary Zambiýanyň döwlet býujetiniň möhüm girdeji çeşmesine öwrüldi.

Esasy görkezijiler (2024):

oýun pudagyndan salgyt girdejileri - 25 million dollar;
jemi içerki önüme goşant - takmynan 0,7%;
oflayn we onlaýn gembling pudagynda 5000-den gowrak iş orunlary;
halkara markalarynyň maýa goýumlary - Betway, Premier Bet, Hollywoodbets we ş.m.

GBZ Sport ministrligi bilen işjeň hyzmatdaşlyk edýär,

salgytlardan alnan girdejileriň bir bölegini ýaşlar maksatnamalaryny we sport klublaryny goldamaga gönükdirmek.

Sosial we medeni kontekst

Zambiýada humarly oýunlara bolan garaýyş ortaça bitarap.

Hristian däbi gembling gönüden-göni gadagan etmeýär,

hökümet dogry düzgünleşdirilse,

oýun pudagy iş we ösüş çeşmesi bolup biler.

💡 2024-nji ýyldaky kampaniýanyň milli şygary:
“Play Smart — Gamble Responsibly”
("Akylly oýnaň - jogapkärli oýnaň").

GBZ ähli operatorlardan:

öz-özüňe gözegçilik gurallarynyň bolmagy;
garaşlylyk töwekgelçiligi barada duýduryşlar;
kämillik ýaşyna ýetmedikleriň gatnaşmagynyň gadagan edilmegi.

Perspektiwalar

Zambiýa Günorta Afrikanyň täze gembling merkezi hasaplanýar,

Günorta Afrika we Malawi bilen bilelikde.

Ýurt daşary ýurt maýadarlary üçin açykdyr we onlaýn-infrastrukturany işjeň ösdürýär.

2030-njy ýyla çenli ösüşiň esasy ugurlary:

operatorlaryň milli sanly sanawyny (eGaming Zambia) döretmek;
kripto-gembling salgyt salmagyň girizilmegi;
Liwingstounda we Kafuede syýahatçylyk kazinolaryny ösdürmek;
emeli intellektiň humar platformalarynyň gözegçiligine goşulmagy.

2030-njy ýyla çenli Zambiýanyň oýun bazarynyň mukdary 300 million dollardan geçer

onlaýn pudak bolsa umumy pudagyň 60 göterimini tutar.

Zambiýa sebitdäki iň ösen ýurtlaryň biridir

humar oýunlaryny kadalaşdyrmak babatda.

Aç-açan ygtyýarnama, döwlet gözegçiligi we tehnologiki innowasiýalar

maýa goýumlary we gemblingiň ösüşi üçin amatly gurşaw döredýärler.

💡 Häzirki wagtda Zambiýa "Günorta Afrikanyň sanly humar merkezine" öwrülýär
nirede kanunylyk, jogapkärçilik we innowasiýa
Afrika gemblinginiň täze döwrüni emele getirýärler.