Owganystandaky humar oýunlary we onlaýn kazinolar

Owganystan - humarly oýunlara düýbünden gadagan edilen ýurtlaryň biri.

Yslam hukugynyň (şerigatynyň) ýörelgelerine esaslanýan döwlet gemblinge agyr günä we dine garşy jenaýat hökmünde garaýar.

Kazino, bukmeker nyrhlary ýa-da onlaýn gembling bilen baglanyşykly islendik iş jenaýat kanunlary boýunça berk gadagan edilýär we jezalandyrylýar.

"Talyban" 2021-nji ýylda häkimiýete gaýdyp gelensoň, sanly we maliýe amallaryna gözegçilik güýçlendirildi we "ahlaksyz güýmenje", şol sanda humarly oýunlar bikanun yglan edildi.

---

Dini-hukuk binýady

Owganystanyň hukuk ulgamyna esaslanýan yslam hukugy günäli baýlaşdyrmagyň bir görnüşi hökmünde "maýsir" (humarly oýunlar) -ni düýbünden gadagan edýär.

Bu gadaganlyk Kuranda ("Al-Maýda" suresi, 90-91-nji aýatlar) tassyklandy, onda tolgunma "duşmançylyga we ýigrenje alyp barýan şeýtandan erbet" diýilýär.

Ýurdumyzda kanunlar we kazyýet tejribesi bu doktrinany doly berjaý edýär.

Hatda pul ýa-da zatlar üçin simwoliki oýunlar, şol sanda kartoçka ýaryşlary hem şerigatyň bozulmagy hasaplanýar.

---

Kanunçylyk we jeza

Esasy düzgünler:

• humarly oýunlar - jenaýat işi;
• kazinolary, jedelleri ýa-da lotereýalary guramak - şeriatyň agyr bozulmagy;
• pul oýnuna gatnaşmak - jerime, türme ýa-da aç-açan jeza bilen jezalandyrylýar;
• mahabat, araçylyk we hemblingiň öňe sürülmegi - günä kömegine deňleşdirilýär;
• onlaýn gembling "jemgyýetçilik ahlagyny pese gaçyrýan hereket" hökmünde klassifikasiýa edilýär.

2021-nji ýyldan soň "Talyban" "ahlaksyz hereketler" üçin jezalary giňeltdi:

• humar oýunlaryny gurnandygy üçin - 10 ýyla çenli azatlykdan mahrum etmek ýa-da beden jezalary;
• gatnaşandygy üçin - 2 ýyla çenli türme möhleti we jerimeler;
• jedeller üçin interneti ulanandygy üçin - enjamlary blokirlemek we tussag etmek.

---

Hakyky ýagdaý

Resmi gadaganlyga garamazdan, ýurtda, esasanam uly şäherlerde - Kabulda, Heratda we Mazar-Şarifde kölegeli humar bazary bar.

Onlaýn gambling, esasanam ýaşlaryň we diasporanyň arasynda ýerasty güýmenjäniň täze görnüşine öwrüldi.

Ýerasty bazaryň esasy aýratynlyklary:

• VPN we deňiz saýtlary arkaly girmek;
• cryptocurrencies arkaly goýumlar (Bitcoin, Tether, Tron);
• ABŞ dollarynda ýa-da Pakistan rupiýasynda hasaplaşyklar;
• sporta (esasanam kriket we futbol) jedeller gurnalýan bikanun Telegram kanallary;
• aýnalar arkaly işleýän daşary ýurt markalaryny - 1xBet, BetWinner, Stake ulanmak.

Garaşsyz IT çeşmelerine görä, domenleriň doly petiklenendigine garamazdan, Owganystandan 300 müňe golaý ulanyjy her aýda deňiz kazinolaryna baryp görýär.

---

Gözegçilik we blokirleme

Ýurdumyzda internete we onlaýn işjeňlige gözegçilik berk.

2021-nji ýyldan soň "Hoşniýetliligi höweslendirmek we kemçilikleriň öňüni almak işleri ministrligi" raýatlaryň sanly hereketlerine gözegçilik etmek hukugyny aldy.

Üpjün edijiler humarly oýunlaryň, pornografiýanyň we günbatar habar beriş serişdeleriniň saýtlaryny petiklemäge borçludyrlar.

Gadagan edilen saýtlara baranyňyz üçin ulanyjylar "duýduryş söhbetdeşligine" çagyrylyp bilner.

Elektron töleg hyzmatlary we halkara kartlary (Visa, MasterCard) ýurtda işlemeýär, bu hakykatda kanuny onlaýn gambling mümkin däl edýär.

Şeýle-de bolsa, gözegçilik kämil däl: ýaş ulanyjylar daşary ýurt platformalarynda oýnamak üçin VPN, TOR we kripto gapjyklaryny ulanýarlar.

---

Medeni kontekst

Owganystanda humarly oýunlar diňe bir din tarapyndan gadagan edilmän, eýsem sosial taýdan hem gadagan edilýär.

Jemgyýet gemblingi "günbataryň pese gaçmagynyň" alamaty we yslam gymmatlyklaryna howp diýip hasaplaýar.

Şeýle-de bolsa, resmi däl gurşawda pul jedelleri bolmadyk oýunlar - küşt, nard, domino, süňk bar, olar tolgunma däl-de, dynç alyş hökmünde kabul edilýär.

Has liberal görnüşli welaýatlarda käwagt "gizlin loto" ýa-da hususy kartoçka oýunlary geçirilýär, ýöne olar gaty seýrek we töwekgelçilikli bolup galýar.

---

Onlaýn gambling we cryptocurrencies

Gadaganlyklara garamazdan, cryptocurrencies onlaýn oýunlara girmek isleýänler üçin "halas ediş" boldy.

2020-nji ýyllardan bäri Bitcoin, Ethereum, Tether (USDT) bank çäklendirmelerinden aýlanyp geçmek üçin ulanylýar.

Olaryň üsti bilen owganlar deňiz kazinolaryna birikdirilýär we anonim ýagdaýda goýumlar goýýarlar.

Şeýle-de bolsa, häkimiýetler kripto platformalaryny yzygiderli petikleýärler we araçylary tussag edýärler.

2023-nji ýylda cryptocurrency "deňizdäki humarly gurluşlara" geçiren ulanyjylaryň tussag edilmeginiň birnäçe hadysasy hasaba alyndy.

---

Ykdysady tarapy

Düzgünleşdirilýän oýun bazarynyň ýoklugy ýurdy potensial girdejilerden mahrum edýär.

Bilermenler kanunlaşdyrylanda (mysal üçin, "syýahatçylyk zolaklary" görnüşinde)

Owganystan Özbegistan ýa-da Gazagystan ýaly daşary ýurt maýa goýumlaryny we syýahatçylygy çekip bilerdi.

Emma häzirki ideologiki syýasatda bu mümkin däl.

---

Perspektiwalar

Owganystanda humarly oýunlary kanunlaşdyrmaga mümkinçilik ýok.

Hatda bu temany köpçüligiň öňünde ara alyp maslahatlaşmak hem günbatar gymmatlyklaryny wagyz etmek hökmünde kabul edilip bilner.

Ýakyn ýyllarda döwlet onlaýn gemblingiň bikanun görnüşleriniň öňüni almak üçin internete we kriptografik walýutalara gözegçiligi güýçlendirmegi dowam etdirer.

Şeýle-de bolsa, globallaşmagyň we VPN-e girmegiň täsiri astynda gizlin oýunçylar gizlin sanly ykdysadyýetiň bir bölegi bolup galar.

---

Owganystan ähli derejelerde: dini, hukuk we medeni derejede humarly oýunlar gadagan edilen döwletiň mysalydyr.

Gemblingiň islendik görnüşi yslam dinine garşy jenaýat hökmünde kabul edilýär we oňa gatnaşandygy ýa-da gurandygy üçin berk jeza göz öňünde tutulýar.

Häzirki wagtda owgan gembling diňe bir pul däl, eýsem erkinlik hem töwekgelçilik edip biljek dünýäde kölege, VPN we cryptocurrency.