Kambojada humar oýunlary we onlaýn kazinolar

Kamboja - humarly oýunlaryň ykdysadyýetde we halkara maýa goýumlarynda möhüm rol oýnaýan ýurt.

Raýatlar üçin berk çäklendirmelere garamazdan, ýurt onlarça ýyl bäri daşary ýurtlulary we kazino operatorlaryny özüne çekýär, ilkinji nobatda Hytaýdan, Taýlanddan we Wýetnamdan gelen oýunçylar üçin "goňşulary üçin Aziýa Las-Wegasy" bolýar.

Bu ýerde ýerüsti kazinolaryň onlarçasy kanuny taýdan işleýär we 2020-nji ýyla çenli Kamboja Aziýada onlaýn-gemblingiň esasy merkezi bolupdy.

---

Kanunçylyk binýady

Humar oýunlaryny düzgünleşdirýän esasy resminamalar:

1. The Law on the Management of Integrated Resorts and Commercial Gambling (2020) - kazino ygtyýarnamasyny we gözegçiligini düzgünleşdirýän esasy kanun.

2. Royal Decree on Casino Business (1996) - daşary ýurtly syýahatçylar üçin kazino döretmäge rugsat berdi.

3. Sub-Decree No. 17 (2020) - Onlaýn gambling we uzakdaky nyrhlara girizilen gadaganlygy tassyklady.

2020-nji ýylyň Kanunynyň esasy düzgünleri:

• kazinolar diňe Ykdysadyýet we maliýe ministrliginiň (MEF) ygtyýarnamasy boýunça işläp bilerler;
• Kambojanyň raýatlaryna döwlet lotereýasyndan başga islendik humarly oýun oýnamak gadagan edilýär;
• onlaýn gembling we "uzakdaky nyrhlar" resmi taýdan gadagan edilýär;
• oýun işine salgytlar jemi girdejiniň (GGR) 15-20% -ini düzýär;
• ähli kazinolar "Responsible Gambling" we pul ýuwmaga garşy göreş (AML) standartlaryny berjaý etmäge borçludyrlar.

---

Gazino pudagyny ösdürmek

Kamboja 1990-njy ýyllarda syýahatçylyk we daşary ýurt maýa goýumlaryna bil baglap, oýun biznesini ösdürip başlady.

Şondan bäri bu pudak Taýland, Wýetnam we Laos bilen serhetlerde, şeýle hem günorta kurortlarda uly göwrümli kazino toruna öwrüldi.

Esasy oýun merkezleri:

• Sihanoukville

Hytaýdan humarly oýunlaryň we maýa goýumlarynyň esasy merkezi;

• 2019-njy ýyla çenli bu ýerde 80-den gowrak kazino bardy, olaryň köpüsi onlaýn amallary amala aşyrýardy;

häzirki wagtda 30-a golaý ygtyýarlandyrylan edara galýar.

Poipet (Poipet, Taýland bilen serhet)

Taýland oýunçylaryna gönükdirilen iň uly serhet oýun meýdançasy;

"Star Vegas", "Crown Casino", "Grand Diamond City" ýaly 15-den gowrak kazino işleýär.

Bavet (Wýetnam bilen serhet)

wýetnamlylar üçin meşhur kazino-syýahatçylyk merkezi;

myhmanhanalar, VIP-zallar we toplumlaýyn kurortlar ösýär.

Pnompen

birnäçe premium kazino işleýär, şol sanda meşhur NagaWorld - NagaCorp (Gonkong) eýeçiligindäki Günorta-Gündogar Aziýanyň iň uly kazino toplumy.

---

Onlaýn gambling: gülläp ösmekden gadagançylyga çenli

2020-nji ýyla çenli Kamboja, esasanam hytaý operatorlary üçin iGaming dünýä merkezi boldy.

Müňlerçe onlaýn kazinolar on müňlerçe IT hünärmenlerini, marketologlary we sapport hünärmenlerini hakyna tutup, MEF-iň ygtyýarnamalary bilen iş alyp bardylar.

Şeýle-de bolsa, 2019-njy ýylyň awgust aýynda premýer-ministr Hong Sen 2020-nji ýylyň 1-nji ýanwarynda güýje giren onlaýn gemblingiň doly gadagan edilendigini habar berdi.

Sebäpleri:

• köpçülikleýin onlaýn galplyklar barada alada edýän Hytaýyň basyşy;
• jenaýatçylygyň we pul ýuwmagyň köpelmegi;
• garaşlylyk we bikanun geçirimler bilen baglanyşykly sosial meseleler.

Gadaganlykdan soň:

• 200-e golaý onlaýn gembling ygtyýarnamasy ýatyryldy;
• on müňlerçe daşary ýurtly işçi (esasan hytaýlylar) ýurtdan çykdy;
• onlaýn oýun pudagyndan gelýän girdeji 70% -den gowrak azaldy.

Şeýle-de bolsa, käbir operatorlar VPN, deňiz hostingleri we cryptocurrencies ulanyp, işini bikanun dowam etdirdiler.

---

Ykdysady ähmiýeti

Onlaýn gambling gadagan edilendigine garamazdan, ýerüsti kazinolar býudjet üçin iň möhüm girdeji maddasy bolup galýar.

Ykdysadyýet we maliýe ministrligine görä (2024):

• Kambojada 125 töweregi ygtyýarlandyrylan kazino bar;
• oýun pudagyndan salgyt girdejileri ýylda 200 million dollardan gowrak;
• sektor 20 000-den gowrak iş ýerini üpjün edýär.

Kazino-syýahatçylyk dokma senagaty we gurluşyk bilen birlikde ykdysadyýetiň sütünleriniň biridir.

Hytaýdan, Taýlanddan we Wýetnamdan syýahatçylaryň gelmegi aýratyn möhümdir.

---

Salgyt salmak

Kategoriýa	Status	Salgytlar we ýygymlar
Daşary ýurtlular üçin ýerüsti kazinolar	Rugsat berildi	GGR-den 15-20%
Kambojanyň raýatlary üçin kazinolar	Gadagan edildi	—
Onlaýn gambling	Gadagan edildi (2020-nji ýyldan bäri)	—
Lotereýa (döwlet)	Rugsat berildi	Girdejiniň 10-15%
Sport jedelleri (awtonom)	Çäkli	Diňe ýörite ygtyýarnama boýunça

---

Gözegçilik we gözegçilik

Esasy düzgünleşdiriji edara - Ykdysadyýet we maliýe ministrliginiň ýanyndaky Commercial Gambling Management Commission of Cambodia (CGMC).

CGMC funksiýalary:

• ygtyýarnamalary bermek we uzaltmak;
• maliýe gözegçiligi we audit;
• pul ýuwmaga garşy durmak;
• Responsible Gaming gözegçilik;
• polisiýa we Içeri işler ministrligi bilen bikanun operatorlara garşy göreşmek boýunça utgaşdyrmak.

Onlaýn gembling gadagan edilenden soň, kazinolaryň we IT kompaniýalarynyň sanly işjeňligine gözegçilik etmek üçin jogapkär pudagara topar döredildi.

---

Durmuş we medeni tarap

Kamboja jemgyýeti humarly oýunlara düşnüksiz garaýar.

Esasy din bolan buddizm tolgunmany kemsidiji hökmünde ýazgarýar, ýöne humarly oýunlar syýahatçylygynyň ykdysady peýdalary döwleti pragmatiki pozisiýa eýelemäge mejbur edýär.

Kambojanyň raýatlaryna kazinolara baryp görmek gadagan, ýöne bu gadaganlyk köplenç "syýahatçylyk pasportlary" we galp resminamalar arkaly amala aşyrylýar.

Häkimiýetler berk gözegçiligiň "sosial görnüşini" saklamak üçin wagtal-wagtal reýd geçirýärler we tussag edýärler.

---

Kölegeli bazar

Resmi gadagançylyga garamazdan, bikanun onlaýn operatorlar, esasanam serhet zolaklarynda işlemegini dowam etdirýärler.

Cryptocurrency amallary ulanylýar (USDT, TRX, BTC);

• Sihanoukwilde we Poipetde gizlin iGaming merkezleri işleýär;

Hytaýly we Taýlandly oýunçylar Telegram we WeChat arkaly jedel edýärler.

Interpol (2024) çaklamalaryna görä, Kamboja Mýanma we Filippinler bilen birlikde Aziýada çal onlaýn gambling merkezleriniň biri bolup galýar.

---

Ösüşiň geljegi

Kamboja hökümeti kanuny ýerüsti pudagy saklamagy maksat edinýär, ýöne onlaýn gembling rugsadyna gaýdyp gelmeýär.

Esasy ileri tutulýan ugurlar:

1. VIP-syýahatçylary çekmek üçin toplumlaýyn kurortlary (IR) ösdürmek.

2. MEF-iň dolandyryşy astynda milli lotereýa ulgamyny döretmek.

3. Bikanun iGaming-operatorlara garşy göreşi güýçlendirmek.

4. Rugsatsyz ýurisdiksiýalardan daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek (Singapur, Malaýziýa).

Şeýle-de bolsa, hünärmenler amatly syýasy şertlerde Kambojanyň Filippinler we Laos bilen bäsleşmek üçin 2027-2028-nji ýyllara çenli onlaýn gemblingi bölekleýin kanunlaşdyryp biljekdigini bellediler.

---

Kamboja - milli ykdysadyýetiň bir bölegine öwrülen, ýöne kanunylyk bilen gadaganlyklaryň arasynda deňagramly ýurt.

Kazinolar millionlarça dollar we müňlerçe iş ýerini getirýär, ýöne onlaýn gambling halkara syýasatyna we korrupsiýa dawalaryna sezewar boldy.