Kripto kazino
Torrent Gear
Gyrgyzystanda humar oýunlary we onlaýn kazinolar
Gyrgyzystan humarly oýunlara doly gadaganlykdan bölekleýin kanunlaşdyrmaga we döwlet gözegçiligine geçdi.
10 ýyllyk berk çäklendirmelerden soň, ýurt ýene-de kazinolar we onlaýn-gembling üçin gapylary açdy, ýöne möhüm şert bilen - diňe daşary ýurtlulara oýnamaga rugsat berilýär.
Bu model goňşy Gazagystanyň tejribesini görkezýär we iň az sosial töwekgelçiliklerde maýa goýumlaryny we syýahatçylary çekmäge gönükdirilendir.
Taryhy kontekst
2012-nji ýyldan bäri Gyrgyzystanda humarly oýunlara doly gadaganlyk girizildi.
Kazinolaryň, oýun awtomatlarynyň we bukmeker ofisleriniň hemmesi ýapyldy.
Munuň sebäbi köpçüligiň nägileligi, dini basyş we humarly oýunlara garaşlylygyň ýokarlanmagyndan gorkmakdy.
Şeýle-de bolsa, onýyllykdan soň häkimiýetler çemeleşmäni täzeden gözden geçirdiler: ykdysadyýetiň täze girdeji çeşmelerine mätäçdi we goňşy ýurtlar gemblingden üstünlikli gazandylar.
2022-nji ýylda "Humar oýunlaryny guramak we geçirmek barada" kanun kabul edildi, bu kanun kazinolara we onlaýn gamblinge ýene-de rugsat berdi, ýöne diňe daşary ýurtlular üçin.
Kanunçylyk binýady
Esasy resminamalar:1. Gyrgyz Respublikasynyň № 63 "Humar oýunlaryny guramak we geçirmek hakynda" kanuny (2022) - kazinolaryň we onlaýn-gemblingiň işini düzgünleşdirýär.
2. Hökümetiň № 248 (2023) Karary - ygtyýarlylandyrmagyň we salgyt salmagyň tertibini kesgitleýär.
3. Jenaýat kodeksi (red. 2023) - Gyrgyzystanyň raýatlarynyň humarly oýunlara gatnaşandygy üçin jogapkärçiligi girizýär.
4. Salgyt kodeksi (320-326-njy madda) - oýun biznesi üçin nyrhlary kesgitleýär.
Esasy düzgünler:- humarly oýunlara diňe daşary ýurt raýatlary üçin rugsat berilýär;
- Gyrgyzystanyň raýatlaryna we rezidentlerine gemblingiň islendik görnüşlerine gatnaşmak gadagan edilýär;
- ygtyýarnamalary Ykdysadyýet we söwda ministrligi berýär;
- ähli hasaplaşyklar döwlet töleg ulgamyndan geçmeli;
- onlaýn gambling işiň aýratyn görnüşi hökmünde düzgünleşdirilýär (eGaming License).
Kanunlaşdyrylan gembling görnüşleri
Kanuna laýyklykda ýurtda:- myhmanhanalarda we syýahatçylyk zolaklarynda ýerüsti kazinolar;
- daşary ýurt müşderileri üçin bukmeker ofisleri;
- lotereýalar we döwlet ygtyýarnamasy bilen çekeleşikler;
- milli ygtyýarnamanyň aşagyndaky onlaýn kazinolar we stawka platformalary.
Aýratynlygy - ähli oýun meýdançalary ýurduň raýatlarynyň elýeterliligini azaltmak üçin iri şäherleriň daşynda (mysal üçin, Issyk-Kul sebitinde) bolmaly.
Onlaýn gambling
Onlaýn gambling eGaming-ygtyýarnamasynyň çäginde resmi taýdan rugsat berilýär, ýöne giriş taýdan berk çäklendirilýär.
Esasy ýörelgeler:- operatorlary hasaba almak - diňe Gyrgyzystanda;
- serwerler we töleg şlýuzlary - ýurduň çäginde;
- oýunçylar raýatlaryň elýeterliligini aradan aýyrmak üçin KYC we geolokasiýa barlagyndan geçýärler;
- salgyt salmak - jemi girdejiniň (GGR) 10%;
- kriptografik hasaplamalara rugsat berilýär, ýöne diňe rezident däller üçin.
2024-nji ýylda Türkiýeden we Gazagystandan daşary ýurt kompaniýalaryna onlaýn gembling üçin ilkinji 6 ygtyýarnama berildi.
Operatorlar Ýewropadan, Hindistandan we arap ýurtlaryndan gelen müşderilere gönükdirilýär.
Ykdysady täsir
Kanunlaşdyrylandan soň bazar işjeň ösüp başlady.
Ykdysadyýet ministrliginiň maglumatlaryna görä (2024):- ýurdumyzda 12 kazino we 8 onlaýn operator hasaba alyndy;
- jemi maýa goýumlary 50 million dollardan geçdi;
- ýyllyk salgyt girdejileri - takmynan 700 million rubl (~ 8 million dollar);
- 2000-den gowrak iş orunlary döredildi.
Häkimiýetler humarly oýunlara walýuta getirýän we syýahatçylygy höweslendirýän täze eksport pudagy hökmünde garaýarlar.
Salgyt salmak
Bikanun sektora garşy göreş
Hökümet bikanun saýtlara we ýerasty zallara garşy işjeň göreşýär.
Çäreler:- domenleriň ygtyýarnamasyz petiklenmegi;
- 500 000 rubla çenli jerimeler;
- guramaçylar üçin jenaýat jogapkärçiligi;
- Ykdysady jenaýatlara garşy göreşmek boýunça döwlet gullugynyň ugry boýunça maliýe gözegçiligi.
2023-2024-nji ýyllarda 60-dan gowrak bikanun oýun nokady ýapyldy we 200-den gowrak sahypa petiklendi.
Jemgyýetçilik we dini tarap
Gyrgyzystan musulman ýurdy bolup, jemgyýetiň ep-esli bölegi humarly oýunlara negatiw garaýar.
Şeýle-de bolsa, häkimiýetler kanunlaşdyrmagyň raýatlara däl-de, daşary ýurtlulara gönükdirilendigini we kazino girdejileriniň sosial maksatnamalara we syýahatçylyk infrastrukturasyna gönükdirilýändigini nygtaýarlar.
"Gyrgyzystanlylar üçin humarly oýunlara rugsat bermeýäris - maýa goýujylara pul gazanmaga we walýuta çekmäge rugsat berýäris."
Şeýlelik bilen, häkimiýetler dini ýörelgeleri we ykdysady bähbitleri deňleşdirmäge synanyşýarlar.
Gözegçilik we ygtyýarlylandyrma
Oýun sferasyny kadalaşdyrmak bilen:- Gyrgyz Respublikasynyň Ykdysadyýet we söwda ministrligi - ygtyýarnamalar we gözegçilik;
- Döwlet maliýe gözegçiligi - amallary yzarlamak;
- Milli howpsuzlyk gullugy - bikanun işleriň öňüni almak;
- Syýahatçylyk baradaky döwlet komiteti - kazino bilen kurort zolaklaryny ösdürmek.
Operatorlar auditden geçmäge, hasabatlylygy çap etmäge we Responsible Gaming-i üpjün etmäge borçludyrlar.
Perspektiwalar
Gyrgyzystan 2035-nji ýyla çenli milli syýahatçylyk strategiýasynyň bir bölegi hökmünde oýun pudagyny ösdürmegi meýilleşdirýär.
Ýakyn ýyllarda garaşylýanlar:1. Kazino toplumlary we myhmanhanalar bilen "Issyk-Kul oýun zolagyny" döretmek.
2. eGaming Kyrgyzstan.
3. Maliýe akymlaryna gözegçilik etmek üçin ýeke-täk töleg platformasynyň girizilmegi.
4. Salgyt ýeňillikleri arkaly daşary ýurt operatorlaryny çekmek.
Çaklamalara görä, 2030-njy ýyla çenli humarly oýunlar bazary býudjetine ýylda 100 million dollara çenli girdeji getirip biler.
Gyrgyzystan "gözegçilik edilýän gembling" modelini saýlady - kazinolara we onlaýn gembling diňe daşary ýurtlular üçin rugsat berdi, ýöne içerki gadaganlygy saklady.
Bu ahlak bilen ykdysadyýetiň, yslam däpleri bilen maýa goýum pragmatizminiň arasyndaky ylalaşykdyr.
walýuta girdejileriniň we syýahatçylyk ösüşiniň täze çeşmesi bolup biler.
Bu ýerde höwes hemmeler üçin däl, ýöne düzgünler boýunça oýnaýanlar üçin.
