Albaniýanyň onlaýn kazinolary
Albaniýa humarly oýunlaryň gülläp ösmeginden onuň doly diýen ýaly ýatyrylmagyna we indi bolsa kem-kemden dikeldilmegine we sanly düzgünleşdirilmegine çenli kyn ýoly geçdi.
Ozal Balkan nyrhlarynyň iň uly bazarlarynyň biri hökmünde tanalýan ýurt 2019-njy ýyldan bäri humarly oýunlaryň ähli görnüşlerine berk çäklendirmeler girizdi. Şeýle-de bolsa, soňky ýyllarda hökümet gözegçilik edilýän onlaýn gamblingiň mümkinçiliklerine düşündi we onlaýn kazinolary we bukmekerleri tapgyrlaýyn kanunlaşdyrmaga başlady.
Taryh we kanunçylyk binýady
Albaniýada oýun işi 2000-nji ýyldan soň işjeň ösüp başlady we 2018-nji ýyla çenli ýurtda 4000-den gowrak oýun zaly we ýüzlerçe bukmeker nokady bardy.
Emma garaşlylygyň, bikanun zallaryň we korrupsiýanyň ösmegi berk çärelere sebäp boldy:- 2018-nji ýylda mejlis "Law No. 155/2015 on Games of Chance", Tiran şäherindäki bäş ýyldyzly myhmanhanada döwlet kazinosyndan başga ähli ýerüsti kazinolaryň, awtomatlaryň we bukmeker nokatlarynyň zallarynyň doly gadagan edilmegini göz öňünde tutýan düzedişler bilen.
- 2019-njy ýylda kanun güýje girdi we humarly oýunlaryň 90% -den gowragy ýapyldy.
- Gözegçilik Maliýe we Ykdysadyýet ministrligine (Ministria e Financave dhe Ekonomisyo) we Humarly oýunlara gözegçilik boýunça milli agentlige (Autoriteti i Mbiköqyrjes syo Lojyorave tyo Fatit - AMLF) ynanylýar.
Täze döwür: kadalaşdyrmaga gaýdyp gelmek
2023-nji ýylda Albaniýanyň hökümeti Edi Ramanyň ýolbaşçylygynda onlaýn gembling kanunlaşdyrmak üçin täze ýol kartasyny tassyklady.
2024-nji ýylda aşakdakylary göz öňünde tutýan kanun taslamasy kabul edildi:- onlaýn kazinolary, jedelleri we pokeri kanunlaşdyrmak;
- AMLF-iň gözegçiligi astynda ygtyýarnamalaryň berilmegi;
- oýunçylary kesgitlemek boýunça berk talaplar (KYC);
- hakyky wagtda döwletiň gözegçilik ulgamy bilen hökmany integrasiýa;
- pul ýuwmak we garaşlylyga garşy berk çäreler.
2025-nji ýylda doly kanunlaşdyrylmagyna garaşylýar, bu bolsa ýurdumyzyň humarly oýunlar pudagyny ösdürmegiň täze tapgyry bolar.
Ygtyýarnama bermek
Şu wagta çenli ygtyýarnamalar diňe milli lotereýa (Lotaria Kombýotare) we ýeke-täk "Admiral Casino Tirana" kazinosyna berildi.
Onlaýn gembling üçin ygtyýarnamalaryň aşakdaky kategoriýalary giriziler:1. Onlaýn kazinolar we RNG oýunlary;
2. Sport jedelleri (eSports-y goşmak bilen);
3. Onlaýn poker;
4. Lotereýalar we dessine oýunlar.
Operatorlar üçin esasy şertler:- Albaniýada ýuridik şahsyň bellige alynmagy;
- iň pes maýa - 1,2 million ýewro;
- kepillik goýumy - 500 000 €;
- serwerleriň ýurduň çäginde ýerleşdirilmegi;
- programma üpjünçiligini we howpsuzlyk ulgamlaryny sertifikatlaşdyrmak;
- Responsible Gaming ulgamyna hökmany gatnaşmak.
Ygtyýarnamanyň möhleti: 10 ýyl.
Onlaýn gambling
2025-nji ýyla çenli onlaýn gambling tehniki taýdan gadagan, ýöne oýunçylar EUB ygtyýarnamasy bolan daşary ýurt platformalaryny işjeň ulanýarlar (Malta, Curacao, Gibraltar).
Alban ulanyjylarynyň arasynda meşhur saýtlar:- Bet365, 1xBet, Stake, Betano, 22Bet, Fairspin, BC. Game, Pin-Up.
- wideo slotlar;
- poker we live-casino;
- rulet, blackjack, bakkara;
- sport we wirtual jedeller;
- kriptokazino we Bitcoin oýunlary.
Garaşsyz hünärmenleriň çaklamalaryna görä, gadagan edilendigine garamazdan, kölegeli onlaýn gemblingiň mukdary ýylda 200 million ýewrodan geçýär, bu bolsa ygtyýarlylandyrmaga gaýdyp gelmegiň sebäpleriniň biri boldy.
Ýerüsti kazinolar
2019-njy ýylda ähli kazinolar ýapylandan soň, ýeke-täk kanuny edara -
Admiral Casino Tirana, Maritim Plaza Tirana myhmanhanasynda ýerleşýär.
Ol VIP-müşderilere we daşary ýurtly syýahatçylara poker, rulet, slot we hususy oýun zallaryny hödürläp hyzmat edýär.
Geljekde hökümet Durres, Wlyor we Şkoderde - Horwatiýa we Çernogoriýa ýaly syýahatçylyk kazino zolaklaryny açmaga rugsat bermegi meýilleşdirýär.
Salgyt salmak
Albaniýa operatorlar üçin iň berk, ýöne aç-açan salgyt ulgamlarynyň birini döretmegi maksat edinýär.
Goşmaça:- Girdejiniň 2% -i - Responsible Gaming gaznasyna;
- 0,5% - sport we durmuş maksatnamalaryny maliýeleşdirmek üçin.
Eger ygtyýarlandyrylan operatorlarda oýnasa, oýunçylara ýeňişlere salgyt salynmaz.
Töleg usullary
Esasy walýuta Albaniýa lekidir (ALL), ýöne onlaýn gembling ýewroda hem amala aşyrylar.
Aşakdaky usullary goldamak meýilleşdirilýär:- Visa, MasterCard, Maestro;
- Skrill, Neteller, Revolut, ecoPayz;
- Apple Pay, Google Pay;
- bank geçirimleri (Credins Bank, Intesa Sanpaolo, Raiffeisen Albania);
- cryptocurrencies (BTC, ETH, USDT) - AML-iň gözegçiligi astynda.
Jogapkär oýun
Responsible Gaming prinsipi ygtyýarlylandyrmagyň hökmany şerti bolar.
Ulgam:- ýaş çäkleri 21 +;
- şahsyýeti barlamak we goýumlaryň çäkleri;
- öz-özüňi aýyrmak (self-exclusion) we maşgala gadaganlygy mümkinçiligi;
- Saglygy goraýyş ministrliginiň ýanyndaky gyzgyn liniýa we kömek merkezi;
- garaşlylyk duýduryşlarynyň hökmany görkezilmegi.
Öz-özüňi çäklendirmek maksatnamalaryna gatnaşýan oýunçylaryň milli sanawy dörediler.
Ykdysady ähmiýeti
2018-nji ýylda gadaganlyga çenli humarly oýunlar:- her ýyl takmynan 130 million ýewro salgyt;
- 10 000 iş orunlary;
- sporta we metbugata ep-esli maýa goýumlary.
Bazar ýapylansoň, müňlerçe işçi işini ýitirdi, döwlet bolsa ýylda 50 million ýewrodan gowrak girdeji ýitirdi.
Düzgünleşdirilýän bazara gaýdyp gelmek balansy dikeltmäge we şu gün kölege salýan girdejileri kanunlaşdyrmaga gönükdirilendir.
Kynçylyklar we kynçylyklar
Albaniýa bazary üçin esasy kynçylyklar:- bikanun onlaýn platformalara garşy göreş;
- ygtyýarlylandyrmagyň häzirki zaman ulgamyny ornaşdyrmak;
- kripto töleglerine we AML amallaryna gözegçilik etmek;
- jogapkärli oýun medeniýetini emele getirmek.
Hökümet düzgünleşdirmegiň häzirki zaman modelini işläp düzmek üçin EUB we Malta humarly oýunlar boýunça komissiýanyň (MGA) hünärmenleri bilen hyzmatdaşlyk edýär.
Ösüşiň geljegi
Albaniýa iGaming-industriýanyň Europeanewropa kartasyna dolanmaga taýýarlanýar.
2025-2026-njy ýyllar üçin ösüşiň esasy ugurlary:- kanuny onlaýn kazinolary we jedelleri işe girizmek;
- hakyky wagtda milli gözegçilik platformasyny döretmek;
- kenarda ygtyýarlandyrylan kazino zolaklaryny açmak;
- kripto-gembling we blockchain-şahadatnamasyny girizmek.
Amatly ýerleşişi, salgytlaryň pesligi we maýa goýujylaryň gyzyklanmasynyň artmagy netijesinde Albaniýanyň düzgünleşdirmegiň Europeanewropa standartlaryny we onlaýn gembling tehnologiki potensialyny birleşdirip, Balkanlarda täze geljegi uly ýurisdiksiýa öwrülmäge ähli mümkinçilikleri bar.