Salgyt salmak: 15% GGR + ygtyýarnama ýygymlary
Bolgariýada humarly oýunlara salgyt salmak ulgamy Gündogar Europeewropada iň deňagramly we aç-açan ulgamlaryň biri hasaplanýar. Ol operatorlar üçin bazaryň bäsdeşlige ukyplylygyny üpjün edýär we býudjetine durnukly girdejileri kepillendirýär.
Esasy elementler - umumy girdejä (GGR) 15% ýeke-täk salgyt we işiň görnüşine bagly bolan ygtyýarnama ýygymlary. Milli girdeji gullugynyň (NRA) maliýe gözegçiligi netijesinde Bolgariýa salgyt düzgüniniň we pudaga bolan ynamyň ýokary derejesini saklaýar.
1) Salgyt salmagyň gurluşy iGaming
"Humar oýunlary hakynda" (Gambling Act 2012, 2020-nji ýylyň düzedişleri bilen) Kanun iki sany esasy maliýe guralyny kesgitleýär:1. Jemi girdeji salgydy (Gross Gaming Revenue, GGR) - stawkalar bilen ýeňişleriň arasyndaky tapawudyň 15% -i.
2. Ygtyýarnama ýygymlary - işi alyp barmak hukugy üçin bellenilen ýa-da üýtgäp durýan tölegler.
Bu model döwlete operatorlaryň dolanyşygyndan hem, ygtyýarnamalaryň özlerinden hem girdeji almaga mümkinçilik berýär, öňünden aýdyp boljak maliýe akymyny üpjün edýär.
2) GGR-a 15% salgyt - esasy maliýe guraly
Humarly oýunlaryň ähli görnüşlerine, şol sanda onlaýn we oflayn kazinolara, bukmekerlere, oýun zallaryna, bingolara we lotereýalara degişlidir.
Formula boýunça hasaplanýar:- GGR = ähli nyrhlaryň jemi − oýunçylara ähli tölegleriň möçberi.
- Salgyt NRA-da hökmany hasabat bilen her aýda hasaplanylýar.
- Ähli amallar NRA merkezleşdirilen ulgamy arkaly hakyky wagtda ýazylýar, bu bolsa girdejini gizlemek mümkinçiligini aradan aýyrýar.
Artykmaçlygy: ýekeje nyrh bazary aç-açan we bäsdeşlige ukyply edýär, gizlin koeffisiýentler we çylşyrymly aýyrmalar bolmazdan.
3) Ygtyýarnama ýygymlary we ýyllyk tölegler
Ýygymlar ygtyýarnama alnanda we soňra - her ýyl onuň möhleti uzaldylanda alynýar.
4) Fiskal gözegçilik we NRA-nyň roly
2020-nji ýyldan başlap ähli salgyt we ygtyýarnama amallary Milli girdeji gullugy (NRA) tarapyndan dolandyrylýar.
NRA-nyň funksiýalary:- hakyky wagt tertibinde ähli nyrhlara we töleglere gözegçilik etmek;
- salgyt deklarasiýalaryny GGR-iň hakyky maglumatlary bilen deňeşdirmek;
- operatorlaryň we PSP-leriň maliýe akymlarynyň barlagy;
- salgytlary we ýygymlary awtomatiki hasaplamak;
- bergilere we jerimelere gözegçilik etmek.
Netije: "çal segmentiň" doly diýen ýaly ýitip gitmegi we banklar we maýadarlar tarapyndan ynamyň artmagy.
5) Goşmaça salgytlar we ýygymlar
Operatorlar GGR-a esasy salgyddan başga-da:- Girdeji salgydy (10%) - Bolgariýada hasaba alnan ýuridik şahslar üçin.
- Durmuş gatançlary - iş üpjünçiligi we sport gaznasyna (girdejileriň bir bölegi Bolgariýanyň sport totalizatoryna iberilýär).
- Ýerli ýygymlar - ýerüsti kazinolaryň we zallaryň ýerleşýän sebitine baglylykda.
6) Salgyt hasabatlylygy we awtomatlaşdyrylmagy
Aýlyk deklarasiýalar NRA ulgamy arkaly elektron görnüşinde berilýär.
Stawkalar we tölegler hakynda ähli maglumatlar awtomatiki usulda fiskal bazasyna geçirilýär.
Tölegler bolgar lewalarynda (BGN) theB-de bank hasaplary arkaly amala aşyrylýar.
Operatorlar auditlenen buhgalteriýany ýöretmäge we maliýe maglumatlaryny azyndan 5 ýyl saklamaga borçludyrlar.
7) Aç-açanlyk we halkara laýyklyk
Bolgariýanyň salgyt modeli aşakdaky standartlara laýyk gelýär:- OECD we FATF - aç-açanlyk we serişdeleri ýuwmagyň öňüni almak boýunça;
- EU Directive 2018/843 (5AMLD) — по AML и KYC;
- GDPR - maglumatlary goramak boýunça;
- EGBA Guidelines - onlaýn gembling operatorlarynyň maliýe hasabatlylygy boýunça.
Şeýlelik bilen, Bolgariýanyň ýurisdiksiýasy halkara maýadarlar tarapyndan "pes töwekgelçilikli, ýöne düzgünleşdiriji" hökmünde ykrar edildi.
8) Jogapkärçilikli oýun we jemgyýetiň peýdasyna salgytlar
GGR salgydyndan we ygtyýarnamalardan alnan girdejileriň bir bölegi aşakdakylara iberilýär:- Sport we medeniýet gaznalary;
- Responsible Gaming programmalary (okuw, kömek liniýalary, oýunçylyga garşy kampaniýalar);
- Sebit býudjetleri - syýahatçylygy we infrastrukturany goldamak üçin.
Munuň özi pudagyň maliýe peýdasy bilen jogapkärçiliginiň arasyndaky durmuş deňagramlylygyny üpjün edýär.
9) Goňşy ýurtlar bilen deňeşdirme
Bolgariýa stawkasy sebitde iň bäsdeşleriň biri bolup galýar, şol bir wagtyň özünde ulgam Europeanewropanyň aç-açanlyk kadalaryna doly laýyk gelýär.
10) 2030-njy ýyla çenli geljegi
Salgyt salmagyň sanlylaşdyrylmagy: hasabatlylygyň awtomatiki barlagy we nyrhlara akylly gözegçilik girizilmegi.
Kripto tölegleriniň maliýe hasabatlylygyna goşulmagy (MiCA-nyň çäginde).
Onlaýn pudagy we kazino-syýahatçylygy giňeltmek arkaly salgyt girdejileriniň ösüşi.
ESG-komponentini güýçlendirmek: sosial maýa goýumlar we RG-amallar barada operatorlaryň hasabatlary.
Bolgariýanyň maliýe modeli girdejilik bilen gözegçiligiň arasyndaky sazlaşygyň mysalydyr.
15% GGR salgydy operatorlara basyş etmezden döwlete durnukly girdeji berýär, NRA-nyň ygtyýarnama tölegleri we sanly gözegçiligi bolsa bazaryň aç-açanlygyny we dogruçyllygyny kepillendirýär.
Şeýle ulgam Bolgariýa iGaming sebitiniň lideriniň ornuny ynamly tutup, humarly oýunlar ulgamynda maliýe taýdan durnukly, maýa goýum taýdan özüne çekiji we sosial jogapkärli ýurisdiksiýa bolup galmaga mümkinçilik berýär.