Esasy kanun: Humarly oýunlar hakynda kanun
Çeh humarly oýunlar hakynda № 186/2016 Sb. (Act No. 186/2016 Coll., on Gambling) - häzirki zaman oflayn we onlaýn düzgünleşdirmegiň esasyny düzýär. Ol köne "lotereýa" kanunyny çalyşdy 202/1990 Sb. we 2017-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan güýje girýär (indiki düzedişler bilen). Resminama oýunlaryň görnüşlerini, olary geçirmegiň şertlerini, jogapkärli oýnuň çärelerini we gözegçilik edaralarynyň ygtyýarlyklaryny kesgitleýär.
1) Düzgünleşdirmegiň we kesgitlemegiň predmeti
Kanun "humar oýunlaryny we olaryň görnüşlerini düzgünleşdirýär; olary geçirmegiň şertleri; jogapkärçilikli oýnuň çäreleri; Şeýle hem, operator daşary ýurtda bolsa-da, Çehiýanyň rezidentlerini nyşana alsa-da, öz güýjüni internet oýunlaryna gönüden-göni ýaýradýar (§ 2 (2)). "Humar oýnunyň" esasy kesgitlemesi - yzyna gaýtarmak kepilligi bolmazdan, netijesi doly ýa-da bölekleýin ýagdaýa ýa-da näbelli ýagdaýlara bagly bolan nyrh; ýeňişler - pul (käbir lotereýalardan başga).
2) Oýunlaryň klassifikasiýasy
Kanun aşakdakylar üçin reimesimleri sanap geçýär we kesgitleýär:- Lotereýa (tirajly/dessine, şol sanda in-kind), Kurs jedelleri (bukmekerler), totalizatorlar, Bingo, Tehniki oýunlar (awtomatlary/terminallary), Janly oýunlar (kazino stollary), Onlaýn oýunlar (internet arkaly uzakdan).
- Her kategoriýa tehniki we prosedura talaplary (RNG/terminallary sertifikatlaşdyrmak, buhgalteriýa, çäkler we ş.m.) bilen utgaşýar.
3) Ygtyýarlylandyrmak we bazara kabul etmek
Operatorlar Maliýe ministrliginiň (MFČR) rugsadyny almaga, serişdeleriň kapitalyna, gelip çykyşyna, korporatiw gurluşyna, tehniki bazasyna, RG/AML-iň içerki düzgünlerine we hasabatlylyga bildirilýän talaplara laýyk gelmäge borçludyrlar. Daşary ýurt kompaniýalaryna ýerli şertler berjaý edilende ýol berilýär (şol sanda guramaçylyk gatnaşygy/wekilçilik, gözegçiligiň ulgamlara elýeterliligi).
4) Oýunçylaryň jogapkärli oýny we goragy
Kanun we kanun astyndaky tejribe bilen berkidilen RG esasy gurallary:- Kadadan çykarylan adamlaryň sanawy (Register of Excluded Persons, RVO) - ähli ygtyýarlandyrylan operatorlar üçin hökmany bolan merkezleşdirilen baza; kadadan çykma meýletin ýa-da kanunyň esaslary boýunça bolup biler (mysal üçin, sosial tölegler, bankrot we ş.m.). Reýtingi Maliýe ministrligi alyp barýar.
- 18 ýaş, oýna girmezden ozal şahsyýetini barlamak (onlaýn - ilkinji goýuma çenli).
- Çäklendirmeler we habar bermek: operatorlar oýnuň düzgünlerini, ähtimallyklaryny/parametrlerini görkezmäge we öz-özüňi gözegçilikde saklamagyň mehanizmlerini (çäklendirmeleri, arakesmeleri, habarnamalary) bermäge borçludyrlar.
5) Onlaýn re regimeim we daşaraklylyk
Çehiýanyň rezidentlerine gönükdirilen islendik "internet oýny" (bölekleýin nyşany hem goşmak bilen) ýurduň çäginde geçirilýär diýlip hasap edilýär - şonuň üçin çeh ygtyýarnamasy we ähli kadalaryň berjaý edilmegi talap edilýär (KYC/AML, RG, salgyt hasaby). Bu "daşary ýurtlardan rugsatsyz oýun" boşluklaryny ýapýar.
6) Bikanun onlaýn we tölegleriň petiklenmegi
Kanun bikanun internet oýunlarynyň sanawyny we petiklenmegiň mehanizmini göz öňünde tutýar: internete girmegiň üpjün edijileri neşir edilenden soň 15 günüň dowamynda Maliýe ministrliginiň sanawyndan domenleri petiklemäge borçludyrlar. Şol bir wagtyň özünde töleg gözegçiligi hereket edýär - töleg üpjün edijilerine bikanun operatorlaryň hasaplarynyň "gara sanawynyň" peýdasyna amallary geçirmek gadagan edilýär.
7) Gözegçilik, hasabat we tehnologiýa
Maliýe ministrliginiň roly:- kadadan çykarylan adamlaryň sanawyny we bikanun saýtlaryň sanawyny, domenleri "gara sanawa" girizmek baradaky kararlary, humarly oýunlaryň maglumat ulgamyny dolandyrmak we gözegçilik üçin operatorlaryň maglumatlaryna (wakalaryň ýazgylaryna, statistikasyna, maliýe hasabatlylygyna) uzakdan girmek.
8) Mahabat we aragatnaşyk
Humarly oýunlaryň mahabatyna RG-habarlarynyň we töwekgelçilikler hakynda habar bermegiň ileri tutulmagy bilen berk çäklerde (ýaş çäklendirmeleri, ýalňyş wadalaryň gadagan edilmegi, kanallar/wagt çäklendirmeleri) ýol berilýär. Onlaýn ýagdaýda düzgünleşdiriji Humarly oýunlar hakynda kanunyň talaplaryny mahabat we sarp edijileri goramak hakynda umumy kadalar bilen birleşdirýär. (Tejribe hukuk firmalarynyň aktual gidlerinde we düşündirişlerinde beýan edilýär.)
9) Sanksiýalar
Kanuny bozandygy üçin administratiw jerimeler, rugsatnamalaryň togtadylmagy/yzyna alynmagy, bikanun oýunlaryň sanawyna girizilmegi, domenleriň we hasaplaşyk hasaplarynyň petiklenmegi göz öňünde tutulýar. Hereketleriň ölçegleri we düzümi aktyň ýörite böleklerinde jikme-jik beýan edilýär.
10) Oýunçy we operator üçin nämäni bilmeli?
Oýunçy:- Diňe Çehiýada ygtyýarlandyrylan hökmünde görkezilen operatorlardan oýnaň; bikanun saýtlar petiklenýär we tölegler we maglumatlar ol ýerde goralmaýar.
- Siz özüňizi aýrylan adamlaryň sanawyna girizip, kanuny operatorlarda çäklendirmeleri/arakesmeleri ulanyp bilersiňiz.
- MFČR ygtyýarnamasy, ýerli laýyklyk arhitekturasy, döwlet maglumat ulgamlaryna birikdirilmegi we uzakdan audit geçirmäge taýýarlygy hökmany.
- Onlaýn üçin - berk KYC/AML, Maliýe ministrliginiň teswirnamalary boýunça maglumatlary saklamak we geçirmek, blokirleme sanawlaryny we töleg gözegçiligini berjaý etmek.
11) Hronologiýa iki setirde
2016 - Kanun kabul edildi 186/2016 Sb.
2017 - güýje girdi; bazary "arassalamak" we ygtyýarnama onlaýn işe girizmek başlandy. Ondan soň - "gara sanawlary" doldurmak, kadadan çykarylan adamlaryň sanawyny girizmek (2020-nji ýylyň ahyryndan bäri masştably) we gözegçiligi tehnologiki taýdan güýçlendirmek.
Act No. 186/2016 Coll. Çehiýa üçin berk, ýöne aç-açan model döretdi: oýunlaryň düşnükli kategoriýalary, ýokary giriş päsgelçilikleri bilen ygtyýarnama bermek, güýçli RG mehanizmleri, onlaýn daşarky çäkler, şeýle hem bikanun immigrantlara garşy goşa "süzgüç" - domenleri we tölegleri petiklemek. Oýunçylar üçin bu ygtybarly tölegleri we gözegçilik gurallaryny, operatorlar üçin - ýokary jogapkärçilikli öňünden aýdyp boljak düzgünleri, döwlet üçin bolsa - dolandyrylýan kanalizasiýa we durnukly gözegçiligi aňladýar.