Humarly oýunlaryň ähli görnüşleriniň kanunylygy
Angliýa humarly oýunlary "rugsat berilýär, ýöne berk düzgünlere laýyklykda" düzgünleşdirýär. Baza Gambling Act 2005 tarapyndan kesgitlenýär: üç sany düzgünleşdiriş maksadyny kesgitleýär (jenaýatçylyga garşy göreş, oýunlaryň dogruçyllygy we çagalary/ejiz adamlary goramak) we Angliýanyň (Angliýa, Şotlandiýa, Uels) merkezi bazar düzgünleşdirijisi hökmünde Angliýa Gambling Komissiýasyny (UKGC) döredýär. Aşakda - 2014 we 2023-2025-nji ýyllardaky özgertmeleri göz öňünde tutup, kanuny we haýsy şertlerde.
Kanunyň hereket edýän çäkleri
Gambling Act 2005 Angliýa (Beýik Britaniýa) - Angliýa, Şotlandiýa we Uels degişlidir. Demirgazyk Irlandiýada öz "gambling komissiýasy" bolmazdan aýratyn, köne re regimeim (Betting, Gaming, Lotteries and Amusements (NI) Order 1985) bar; uzakdaky gambling mahabatynyň 2014-nji ýyldaky kadalarynyň bir bölegi Demirgazyk Irlandiýa hem täsir edýär. Şonuň üçin "Angliýa" barada aýdanymyzda, tutuş Angliýany däl-de, GB-ni göz öňünde tutýarys.
Angliýada kanuny zat (GB)
1) Kazinolar (ýerüsti)
UKGC (operasiýa otagy) we ýerli edaranyň jaýa ygtyýarnamasy (premises licence) bar bolan ýagdaýynda rugsat berilýär. Ýerli häkimiýetler Gambling Act 2005 we LCCP kodunyň maksatlarynyň çäginde hereket edýärler; UKGC laýyklyga gözegçilik edýär, barlaglary geçirýär we zerur bolan halatynda sanksiýalary ulanýar.
Esasy ýörelgeler: oýunlaryň we programma üpjünçiliginiň dogruçyllygyny barlamak, töleglere bildirilýän talaplar we KYC/AML, safer gambling çäreleri (çäkler, öz-özüňi aýyrmak, ýaş gözegçiligi).
2) Sport we totalizator üçin jedeller
Oflayn we onlaýn rugsat berilýär. Ýerüsti nokatlar üçin ýerli häkimiýetde UKGC we premises licence iş ygtyýarnamasy zerurdyr. Onlaýn jedeller üçin - UKGC uzakdan (remote) ygtyýarnamasy.
2014-nji ýylyň esasy reformasy: "sarp ediş ýeri boýunça" ýörelgesi - Iňlis müşderilerinden stawkalary kabul edýän ýa-da olara mahabat berýän islendik kompaniýa, deňiz ýurisdiksiýasyna garamazdan UKGC Iňlis ygtyýarnamasyna eýe bolmaga borçludyr. Ygtyýarnamasyz uzakdaky gembling mahabaty gadagan edilýär.
3) Lotereýalar
Milli lotereýa aýratyn düzgünleşdirilýär we 18 ýaşyndan başlap elýeterlidir. 2021-nji ýylda ýaş çäkleri 18-e çenli ýokarlandy.
Beýleki lotereýalar (jemgyýetler/ýerli edaralar) diňe 2005-nji ýylyň kanuny bilen gönüden-göni rugsat berlen kategoriýalarda kanunydyr; beýleki lotereýalaryň hemmesi bikanun diýlip hasap edilýär.
4) Onlaýn kazinolar we uzakdaky gambling
UKGC remote-ygtyýarnamasy bar bolsa rugsat berilýär. Uzakdaky hyzmatlar we "gambling software", şol sanda enjamlary bulutda/Angliýada ýerleşdirmek ýagdaýlary hem düzgünleşdirilýär.
2024-2025-nji ýyllardaky täze çäklendirmeler: "Sanly döwür" reformasynyň netijelerine görä, hökümet onlaýn slotlarda nyrhlaryň çägini girizdi - 25 + üçin £5 we 18-24 ýaş üçin £2 (2024/25-den tapgyrlaýyn giriş).
Mahabat we hemaýatkärlik
2005-nji ýylyň kanuny, önümiň kanuny bolmagy we mahabatyň ygtyýarnama maksatlaryna zyýan ýetirmezligi şerti bilen, humarly oýunlaryň mahabatyna rugsat berýär (ASA/CAP/BCAP kodeksleri). 2014-nji ýylyň reformasyndan soň Iňlis ygtyýarnamasy bolmadyk uzakdaky hyzmatlaryň mahabaty - jenaýat. Düzgünleşdirmegiň konturlary ygtyýarlandyryş edaralary üçin UKGC gollanmasynda jikme-jik beýan edilýär.
Ýaş çäkleri
Milli lotereýany (2021-nji ýyldan) goşmak bilen, humarly oýunlaryň görnüşleriniň köpüsi 18 ýaşyndady.
Mundan başga-da, ýaşy barlamak we onlaýn sektordaky ýaşlary goramak çäreleri güýçlendirilýär (şol sanda onlaýn slotlarda 18-24 ýaşly çagalar üçin spin üçin 2 funt).
Iş ýüzünde nähili işleýär (işewürler we oýunçylar üçin)
Iş üçin:- Degişli UKGC ygtyýarnamasy gerek (remote/non-remote); ýerüsti obýektler üçin hem ýerli häkimiýetlerde premises licence. LCCP-ni berjaý etmek (müşderileri goramak, KYC/AML, programma üpjünçiliginiň dogruçyllygy), uzakdaky oýunlar üçin tehniki standartlar (RTS), hasabat we barlaglara taýynlyk.
- Ygtyýarlandyrylan UKGC operatorlaryndan kanuny we has ygtybarly oýnamak; jemgyýetçilik sanawy düzgünleşdirijiniň web sahypasynda elýeterlidir. Şikaýatlar we düzgün bozmalar UKGC/Ombudsman başlangyçlarynyň mehanizmleri arkaly eskalasiýa edilip bilner, mahabat we önüm dizaýny bolsa "safer gambling" düzgünlerine tabyn edilýär.
Demirgazyk Irlandiýanyň tapawudy
Demirgazyk Irlandiýada 1985-nji ýyldaky aýratyn, has konserwatiw kanunçylyk hereket edýär (2022-nji ýyldaky üýtgeşmeler bilen); UKGC görnüşi boýunça aýratyn düzgünleşdiriji ýok. Bu, ýerüsti pudak üçin düzgünleriň, mahabat rugsatlarynyň we käbir tejribeleriň GB-den tapawutlanýandygyny aňladýar, ýöne 2014-nji ýyldaky kanun boýunça uzakdaky mahabatyň taraplary NI-e hem täsir edýär. Önüm/kampaniýa başlamazdan ýa-da oýna gatnaşmazdan ozal ýerli kadalar barlanmalydyr.
Humarly oýunlaryň kanunylygy barada gysgaça maglumat (GB, 2025)
Kazinolar (ýerüsti): UKGC-iň iş ygtyýarnamasynda we premises licence bilen jaýda kanuny; LCCP/RG/AML-iň berk talaplary.
Nyrhlar (awtonom we onlaýn): kanuny; oflayn üçin - operasiýa otagy + premises licence, onlaýn üçin - UKGC remote-ygtyýarnamasy. Iňlis ygtyýarnamasy bolmadyk mahabat gadagan edilýär.
Lotereýalar: Milli lotereýa - aýratyn re regimeim boýunça, 18 +; beýlekiler - diňe kanun tarapyndan rugsat berlen kategoriýalarda (society/local authority we ş.m.).
Onlaýn kazinolar/slotlar: remote-ygtyýarnamada kanuny; onlaýn slotlarda tehniki standartlar we nyrh çäkleri bar (£5/£ 2).
Angliýada (GB) humarly oýunlaryň ähli esasy görnüşleri - Iňlis ygtyýarnamasy, LCCP/RTS we ýerüsti meýdançalar üçin ýerli rugsatlar berjaý edilende kanunydyr. 2014-nji ýylyň reformasy onlaýn "sarp ediş ýeri" ýörelgesine "daňdy", 2023-2025 bukjasy bolsa "safer gambling" -ni güýçlendirdi (şol sanda onlaýn slotlaryň çäkleri). Demirgazyk Irlandiýada GB-den başga aýratyn düzgün bar, şonuň üçin belli bir işiň ýa-da mahabatyň haýsy ýurisdiksiýa degişlidigini anyklamak hemişe möhümdir.