Oýunlar jemgyýetde üstünlik duýgusyny nädip emele getirýär

Giriş: näme üçin "oýun logikasy" jemgyýetçilik kadasyna öwrüldi

Oýunlar - dünýäniň amatly modeli: düşnükli maksatlar, düzgünler, seslenme we sylag. Sport, wideo oýunlary, stol oýunlary we hatda humarly oýunlar arkaly üstünlige seretmegi öwrenýäris: tagtanyň sanyna, ussatlyga, şowlulyga ýa-da başgalaryň ykrar edilmegine. Sanly döwürde "oýun grammatikasy" işe, bilime, sosial ulgamlara syzdy we peýdalar bilen birlikde ýoýulmalara sebäp boldy: duýdansyz metriklere kult, proses bilen netijäniň arasyndaky bulaşyklyk, "şowlulyk" romantikasy.

Aşakda oýunlaryň üstünlik baradaky pikirlerimizi nädip döredýändigi we bu barada näme etmelidigi barada kartoçka bar.

1) Oýunlary görkezýän dört esasy üstünlik modeli

1. Tagtada hasap (sport): üstünlik = ölçäp boljak ýeňiş. Gymmatlyklar: düzgün-nyzam, türgenleşik, toparlaýyn rol, adalatly düzgünler. Töwekgelçilik: çylşyrymly durmuşy nola/birlige peseltmek.

2. Ussatlyk we "skil" (wideo oýunlary/stol): üstünlik = gazanylan ussatlyk, meta bilimi, refleksler. Gymmatlyklar: tejribe, seslenme, ýalňyşlyklarda okamak. Töwekgelçilik: zäherli elitizm.

3. Başlaýan şowlulyk (tolgundyryjy/lotereýa): üstünlik = ýokary walentikli seýrek waka. Gymmatlyklar: batyrlyk, töwekgelçiligi kabul etmek. Töwekgelçilik: ähtimallygyň we üstünlikleriň bulaşyklygy, gözegçilik hyýaly.

4. Sosial maýa (onlaýn oýunlar/sosial ulgamlar): üstünlik = jemgyýetdäki status, rollar, "deriler", halaýanlar. Gymmatlyklar: hyzmatdaşlyk, aragatnaşyk. Töwekgelçilik: daşarky tassyklamalara garaşlylyk.

2) Oýun gurşawynda üstünlik psihologiýasy

Üýtgeýän güýçler "işlemäge" garaşmagy güýçlendirýär. Höweslendirmek üçin peýdaly, öz-özüňi dolandyrmak üçin howply.

Akym bagtyň diňe ýeňişde däl-de, kynçylyk we ussatlyk balansynda bolandygyny görkezýär.

Akyl modelleri: kesgitlenen vs ösüş pikirlenişi. Gowy dizaýnly oýunlar "dogabitdi zehin" däl-de, öňegidişligi sylaglaýar.

Oýunçynyň ýalňyşlyklary (tassyklama ýalňyşlygy, "dogon", seriýanyň hyýaly) hakykata baha bermegi ýoýýar - okuw gurallary we arakesmeler möhümdir.

3) Metbugatyň "üstünlikli" kanonyny nädip döredýändigi

Sport iň ýokary nokady romantikleşdirýär: "altyn maksat" okuw ýyllaryna kölege salýar.

Kiberhowpsuzlyk akymçylary we toparyň kapitanlaryny gahryman edýär: üstünlik = karizma + jemgyýet.

Pop medeniýetindäki tolgunma köplenç "uly jübütleri" görkezýär, seýrek - mata garaşmak we netijeler.

Realiti we eSports ösüşi seriallaşdyrýar: möwsümler, reýtingler, dramalar - tomaşaçy sikller bilen pikirlenmegi öwrenýär, ýöne "görünýän" metriklere baglydyr.

4) Mekdep we iş: kadalary oýnamak

Bilim derejeleri, nyşanlary, liderleriň tablisalaryny kabul edýär. Artykmaçlyklary: höweslendirmek we aç-açanlyk. Töwekgelçilikler: manysy däl-de, "äýnek üçin öwrenýärin".

Ofis KPI we OKR ýaşaýar - düzgün-nyzam peýdaly, ýöne hil we etikanyň mazmuny ýok bolsa, üstünlik san bilen çalşyrylýar.

Sosial ulgamlar "daşarky äýnekleri" berkidýär: halanýanlar = üstünlik. Arassaçylyk opsiýasy hökmünde media sowatlylygy we "gizlin halaýanlar" gerek.

5) Meritokratiýa vs şowlulyk: dogruçyl söhbetdeşlik

Oýunlar hem goşant goşmaga mümkinçilik berýär: skillerde - ussatlygyň uly bölegi, humarly oýunlarda - ähtimallyk agdyklyk edýär. Hakyky durmuşda bu komponentler garyşyk. Üstünlik medeniýeti:

başlangyç şertleriň roluny ykrar edýär;
wagt/serişdeleriň bankroll-dolandyryşyny öwredýär;
diňe bir netije däl-de, prosesi (başarnyk, hyzmatdaşlyk, durnuklylyk) sylaglaýar.

6) Jemgyýet we "eminiň" roly

Adalatly düzgünler, görnükli emin, düşnükli şikaýatlar - üstünligi kanuny edýär. Oflayn sportda bular kazylar we federasiýalar; onlaýn - moderasiýa, antibot, aç-açan loglar. Onsuz ýeňiş netije däl-de, artykmaçlyk bilen üstünlik hökmünde kabul edilýär.

7) Gara nagyşlar we olara nädip garşy durmalydygy

Lýubokslar, tükeniksiz "setirler", ösüş duzaklary üstünlik düşünjesini "ýene bir synanyşyk" tarapa ýoýupdy.

Jogap: mümkinçilikleriň görünmegi, ýumşak friksiýalar (arakesme wagtlary, uly hereketleri tassyklamak), töwekgelçilik we dispersiýa barada öwrediji modullar.

8) Medeni tapawutlar: kimiň üstünligi "dogry"

Toparlaýyn medeniýetler (Ýewropanyň bir bölegi, Gündogar Aziýa) köpçülikleýin netijä we gatnaşmak dessuryna ýokary baha berýärler.

Indiwidualistler (ABŞ we başgalar) şahsy ýazgyny we telekeçilik töwekgelçiligini nygtaýarlar.

Kurort-däp-dessur (Europeewropanyň/Aziýanyň bir bölegi) oýny "medeniýet agşamyna" goşýar: üstünlik = diňe hasap däl, owadan ýaşan wagt.

9) Oýunlaryň we platformalaryň etiki dizaýny

Maksatlar we signallar: kosmetiki baýraklary we oýun artykmaçlyklaryny anyk bölmek.

Aç-açanlyk: mümkinçilikler, düzgünler, özüni alyp baryş ýazgylary - "iki gezek basmak".

Goşulma: elýeterlilik, "asuda" reimesimler, neýro-dostlukly sazlamalar.

Jogapkär oýun: wagt/býudjet çäkleri, öz-özüni aýyrmak, uzyn sessiýalar üçin "adaty arakesme".

10) Tejribe: üstünligiň "oýun" düşünjesi bilen nädip ýaşamaly

Adamlara

Prosessual maksatlary düzüň (başarnyk/sagat, synanyşyklaryň sany, seslenme hili).

Çäklendirmeleri giriziň: wagt, pul, emosional "temperatura".

Çözgüdiň hilini we bir synanyşygyň netijesini paýlaşyň.

"Agşamy" ugur hökmünde meýilleşdiriň: okuw → tejribe → arakesme → seslenme.

Mugallymlar we tälimçiler

Diňe synaglar/hasaplar boýunça däl-de, portfel we retrospektivler boýunça ösüşe baha beriň.

Oýunlaryň mysallarynda ähtimallyklary we töwekgelçiligi öwrediň.

Kooperatiw üstünligi höweslendiriň: rollar, özara kömek, "kapitanlyk".

Dolandyryjylara we HR

KPI-ni hil we kontekstde deňleşdiriň.

Ulgama goşan goşandyňyzy sylaglaň: mentorçylyk, resminamalar, howpsuzlyk.

"Dynç alyş we retro" -ny "lýuks" däl-de, aýlawyň kadasy hökmünde guruň.

Dizaýnerler we platformalar

Dogruçyllyk interfeýsini ediň: ähtimallyklar, bellikler, ýazgylar.

Arassaçylyk gurallaryny goşuň: wagt, gijeki re regimeim, gizlenýän jemgyýetçilik metrikleri.

"Dugonlary" höweslendirýän nagyşlardan gaça duruň.

Syýasatçylara we düzgünleşdirijilere

Ähtimal mehanikler üçin aç-açanlyk standartlary.

Ýaş geýtleri, bilim kampaniýalary, jemgyýetçilik guramalaryna goldaw.

Sosial girdeji KPI: elýeterlilik, goşulma, wagt arassaçylygy.

11) Ýygy-ýygydan ýoýulmalar we antidotlar

"Islendik bahadan ýeňiş" → antidot: oýun stiline, toparlaýyn rola, howpsuzlyga baha bermek.

"Utuldym - erbet" → antidot: karar seljermesi, ösüş gündeligi, tälimçiniň/jemgyýetiň kömegi.

"Şowlulyk = üstünlik" → antidot: garaşmak, dispersiýa, bankroll we "aralyk düzgünleri".

"Halaýanlar = gymmatlyk" → antidot: içerki hil ölçegleri, gykylyk bilen kör, aralyk neşirler.

12) "Sagdyn üstünlik" kiçi barlag sanawy

1. Näme üçin oýnaýandygyňyzy/öwrenýändigiňizi/işleýändigiňizi kesgitläň (ussatlyk, topar, tejribe).

2. Netijesi bilen birlikde prosesiň metrikasyny ýazyň.

3. Arakesme çägini kesgitläň (wagt, duýgy, býudjet).

4. Ulgamyňyzdaky düzgünleri we şikaýatlary ara alyp maslahatlaşyň.

5. Aýda bir gezek retrospektiv ediň: başarnyklaryňyzda we gatnaşyklaryňyzda näme üýtgedi?

Jemleýji: dogruçyl oýnan oýun hökmünde üstünlik

Oýunlar bize ballary sanamagy, seýrek şowlulyklary bellemegi we ussatlyga hormat goýmagy öwretdi. Kämillik ýaşyna ýeten jemgyýet bu komponentleri gapma-garşy däl-de, birleşdirýär: şowlulygyň roluny görýär, prosese baha berýär, ejizleri goraýar we düzgünleri aç-açan edýär. Şonda "üstünlik" metrikleriň şowhunly feýerwerki bolmakdan ýüz öwürýär we durnukly tejribä öwrülýär - biz özümiz ulalanymyzda topara kömek edýäris we islendik ýeňşiň diňe dogruçyl, adam oýnunda manysynyň bardygyny ýatdan çykarmaýarys.