Çagalara humarly oýunlara howpsuz garamagy nädip öwretmeli
Gysga
Çagalara "hiç haçan" leksiýa gerek däl - olara düşnükli töwekgelçilik kartasy, öz-özüňi dolandyrmak endikleri, maliýe arassaçylygy we sanly serhetler gerek. "Howsala" däl-de, tolgunma mehanikasyny tanamagy (tötänlik, üýtgeýän güýçler, "diýen ýaly ýeňiş"), güýmenje üçin oýny pul jedellerinden tapawutlandyrmagy we "ähli dostlar muny etse-de" ýok "diýmegi öwredýäris.
1) Çagalar bilen gepleşikleriň ýörelgeleri
Utançsyz we mifsiz. Faktlar, ýönekeý mysallar, hormat äheňi.
Ýaş dozasy. Has kiçi jikme-jiklikler, has ýönekeý düzgünler; ulularda has köp derňew we kazyýet işi.
Başarnyklar> gadaganlyklar. Diňe "etme" däl, usullary tanamagy we serhetleri goýmagy öwredýäris.
Gündelik iş. Kassada, akymy/mahabaty göreniňde, latboks oýunlarynda mikro-gepleşikler.
Şahsy mysal. Ulular öz düzgünlerini "gizlemeýärler": wagt/pul çäkleri, "gijeki dymyşlyk", öçürilen awtoulag tölegleri.
2) tolgunma hakda ýönekeý söz bilen näme düşündirmeli
Tötänlik ≠ başarnyk. Netije "çuýka" ýa-da däp-dessurlara bagly däldir.
Üýtgeýän güýçlendiriji. "Käwagt hawa - ýygy-ýygydan ýok", sizi "ýene" isleýärsiňiz.
"Ýeňiş diýen ýaly". Gabat geldi diýen ýaly, ýöne bu henizem ýitgi.
Duýgular çözgütleri gyzdyrýar. Gahar/şadyýanlyk/gorky saýlawy hasam erbetleşdirýär.
Pul hemişe hakyky. "Içerki walýuta" we "deriler" hem pul/wagt talap edýär.
3) Ýaş boýunça teklipler
6-9 ýyl - tötänligiň we düzgünleriň esaslary
Maksatlar: "random" bilen öňünden aýdyp bolmajakdygyna düşünmek, garaşmagy we "durmagy" öwretmek.
Näme etmeli:- Stol oýunlary: "şowlulyk vs. başarnyk" barada teswir beriň.
- Mikro-arakesmeler: "Gaharym gelende - 3 çuň dem alýaryn, soň ýöräp barýaryn".
- "Jübü býudjeti": 2-3 ýönekeý kategoriýa (ýygnamak/sarp etmek/paýlaşmak).
10-13 ýaş - tankydy pikirleniş we san
Maksatlar: manipulýasiýalary tanamak, wagt/pula baha bermek, çäkleri kesgitlemek.
Näme etmeli:- Mahabat/akym derňewi: "Haýsy sözler dowam etdirmäge mejbur edýär? ».
- "Oýunlarda satyn almak" düzgüni: rugsatsyz - mümkin däl; öňünden býudjetler.
- "Gijeki dymyşlyk" enjamlary, tölegler üçin maşgala parollary.
14-17 ýaş - maliýe sowatlylygy we "ýok" hukugy
Maksatlar: jedelleriň/lutbokslaryň/kibersport-bettingiň töwekgelçiligine düşünmek, özbaşdak çäkleri saklamak.
Näme etmeli:- Esasy býudjet: girdejiler/çykdajylar/tygşytlamalar; "sagadyň bahasy".
- Keýs-söhbetdeşlik: "Dost oýna goýmaga çagyrýar - nädip sypaýyçylyk bilen ýüz öwürersiň? ».
- Özüňiz bilen baglaşylan şertnamalar: "Duýgular> 5/10 - ertir karar".
4) Lutbokslar, donatlar we "çal zolaklar"
Random sandyklaryň/butalaryň maýa goýum däl-de, humar mehanikasydygyny ara alyp maslahatlaşyň.
Düzgüni giriziň: satyn almak diňe 24 sagatlyk arakesmeden soň we "güýmenje býudjetiniň" çäginde.
Oýunlarda we bazarlarda - öçürilen awtoulag tölegleri, ulularda parollar, bir gün üçin wagt çäkleri.
"Derileriň" we "içerki walýutanyň" pula nädip öwrülýändigini bilelikde anyklaň: "hakyky bahany" görkeziň.
5) Maşgala sanly serhetleri (iň az)
Ekrandan 60 minut öň, enjamlar ýatylýan otagyň daşynda galýarlar.
Çagalaryň ýörite hasaby: ýaş reýtingleri, tassyklamazdan satyn almalary gadagan etmek.
Ene-atanyň telefonyna çykdajylar barada habar bermek.
Saýtlaryň/tölegleriň ak sanawy; hemme zat "täze" - diňe ara alyp maslahatlaşmak bilen.
"Yssy günüň" umumy düzgüni: gahar/şadyýanlyk/gorky ýokary bolsa - gadjetler "asuda re modeime", kararlar - ertir.
6) Öý maşklary (hepdede 15-20 minut)
1. "Mahabaty tertipläň": wideoda 3 triggeri tapyň (açyk sesler, "diýen ýaly", taýmerler, "şu gün diňe").
2. "Hakykat kuby": kubyň zyňylmagy → "birlikler" seriýasynyň "altylyga" näme üçin has ähtimal däldigini ara alyp maslahatlaşýarys.
3. "Güýmenje býudjeti": bir hepde üçin jemi X - nämäni we haçan öňünden meýilleşdirýäris.
4. "Stop-90": 4-2-6 × 6 aýlawly dem almak, kimdir biri tolgunanda maşgala däp-dessury hökmünde.
7) Çek-listler
Ene-atalar üçin (hepdede, 10 minut)
- Ara alyp maslahatlaşdyk 1 mahabat/oýun mehanikasy
- Töleg sazlamalaryny we ýaş çäklendirmelerini barladyk
- Çaganyň "güýmenje býudjetini" täzeledik
- Tutuş maşgalanyň "ekransyz agşamy" boldy
Ýetginjek üçin
- Dostlarymy nädip ret etmelidigini bilýärin
- Oýunlarda satyn almak - diňe 24 sagatdan soň
- Duýgular bar bolsa> 5/10 - şu gün karar ýok
- Humar dizaýnynyň 3 "hilesini" nädip atlandyrmalydygyny bilýärin
8) "Eýýäm bolup geçen bolsa" nädip aýtmaly
Alamatlary: gizlinlik, gijeki sessiýalar, "haýyr-sahawat/stawka zyňmak" soraglary, gadjetsiz gahar-gazap, okuwyň peselmegi.
"SPOKOY" algoritmi:- Gapdalyňyzda oturyň.
- Faktlar bilen gyzyklanyň: "näme, haçan, näçe".
- Duýgularyňyzy we çäkleriňizi belläň: "Alada edýärin, satyn almak diňe razylyk bilen".
- Aýratynlyklar: awtoulag töleglerini aýyrýarys, çäkleri we wagt-autlary goýýarys, enjamlary ýatylýan otagdan geçirýäris.
- Meýilnamany ara alyp maslahatlaşýarys: "ekransyz agşamlar", býudjet, "24 sagat" düzgüni.
- Yes/ha: "Biz 14 günlük synaga razy bolýarysmy?" (1-nji sahypada ýazmaça ýazýarys).
9) 30 günlük öňüni alyş meýilnamasy (maşgala)
1-nji hepde - Howpsuzlyk
Hasaplary/tölegleri sazlamak, gijeki dymmak, "bir wagtyň özünde bir ekran".
1 oýun/mahabatyň tolgundyryş mehanikasyna seljermesi.
2-nji hepde - Başarnyklar
"Gyssagly teklipden", "satyn almak üçin 24 sagat" -dan ýüz öwürmegi taýýarlaýarys.
Dem almak/" Stop-90" maşgala refleksidir.
3-nji hepde - Maliýe
Çaganyň "güýmenje býudjeti" + güýmenje "sagadynyň bahasy".
Wezipe: meýilnama laýyk gelmek we netijeleri ýazmak.
4-nji hepde - Düzgünleriň refleksiýasy we täzelenmegi
Näme boldy? Näme üýtgetmeli?
Iş çäklerini ýene bir aýlap goýýarys.
10) Dürli ýagdaýlar üçin sözlem şablonlary
Çaga lubtoks satyn almak islese:11) Mugallymlara we tegeleklere
Kiçi bloklary guruň: ähtimallyk/tötänlik, "mahabatyň nähili işleýändigi", maliýe sowatlylygy.
Wakalar we çekişmeler: "latbokslaryň etikasy", "oýun-hyzmatlar we endikler".
Klubyň syýasaty: çärelerde hiç hili jedel/haýyr-sahawat, ekransyz "asuda sagat", utançsyz aragatnaşyk düzgünleri.
12) Daşarky kömek zerur bolanda
Söhbetdeşlik wagtynda yzygiderli gizlinlik/bergiler/duşmançylyk, hepdede 3 gezek gijeki sessiýalar, başarnygyň/keýpiň ep-esli peselmegi, alada/ukusyzlyk.
Mekdep psihologyna/maşgala terapewtine/goldaw liniýalaryna ýüz tutuň. Krizis ýa-da howpsuzlyga howp abanýan ýagdaýynda ýerli gyssagly kömek hyzmatlarynda derrew kömek ileri tutulýar.
13) Mini-FAQ
Hemme zady gadagan etmek - iň gowy ýol?
Ýok. Düşnükli düzgünler, başarnyklar we bilelikdäki tejribe işleýär. Düşündirişsiz berk gadaganlyk - gizlinlige barýan ýol.
Oýunlara "jübü" bermeli?
Diňe öňünden ylalaşylan "güýmenje býudjetinden" 24 sagat düzgüni bilen we awtoulag tölegleri bolmazdan.
Çaga "eýýäm bulaşan" bolsa?
Asuda seljeriş, tehniki päsgelçilikler, 14 günlük meýilnama, zerur bolsa - hünärmen. Ynamy saklamak möhümdir.
Humarly oýunlara howpsuz garaýyş ýol hereketiniň düzgüni ýaly: öňünden, iş ýüzünde, utançsyz we dramatizasiýasyz öwrenilýän ussatlykdyr. Simpleönekeý sözler bilen gürläň, mehanikleri görkeziň, sanly we pul çäklerini goýuň, arakesmäni we ret etmegi öwrediň. Şonda çaga "Munuň nähili işleýändigini we özüňizi nädip goramalydygyny bilýärin".